Kışın Orta Kulak, Yazın Dış Kulak Enfeksiyonu Artış Gösteriyor

Melis DEMİRYAS
Yayın : 08.08.2018 - Güncelleme : 26.03.2024

Çocukların soğuk algınlığı geçirdiklerinde erişkinlere göre kulak enfeksiyonuna yakalanma riskleri çok daha yüksek. Kulak enfeksiyonlarının çocuklarda daha sık görülme nedeni, immune (bağışıklık) sistemlerinin tam gelişmemiş olması ve orta kulakla boğaz arasındaki bağlantıyı sağlayan östaki borularının daha kısa ve yatay olmasıdır. Buna bağlı olarak, kulak sıvıyı yeterince boşaltamadığından sıvı olan ortamda üreyen bakteri ve virüsler enfeksiyona yol açabilir.

Kış aylarında sık karşılaşılan orta kulak enfeksiyonunun yazın yerini çoğunlukla dış kulak enfeksiyonuna bırakıyor. Çocuklarda kulak enfeksiyonları neden sık görülüyor? Özellikle yaz aylarında havuz ve deniz keyfinin tatsız bitmemesi için kulağımızı nasıl korumalıyız? Kulak, Burun ve Boğaz Uzmanı Dr. Ahmet Erdem Kılavuz’dan önemli uyarılar, öneriler…"

Çocuklarda Kulak Enfeksiyonları Neden Sık Görülüyor?

1. Orta Kulak İltihabı 6 aylık-18  Aylık Çocuklarda Daha Sık Görülüyor 

Boğazımızla kulağımız arasında östaki tüpü bulunur. Bu tüp kulağı boğazdaki salgılardan korur, orta kulak sıvılarının drenajını sağlar ve orta kulaktaki hava basıncının dış ortam basıncı ile dengede olmasını sağlar. Östaki borusunun işlevinin bozulması, kulak iltihabına ve basınç artışına yol açar.

Bebeklerde Neden Kulak Enfeksiyonu Olur?

Çocuklarda östaki tüpü yetişkinlere nazaran daha kısa ve geniştir. Bu nedenle çocuklarda orta kulak enfeksiyonu daha sık görülür. Orta kulak iltihabına ‘otitis media’ denir. En sık 6 ay-18 ay arasındaki çocuklarda görülür.

2. Kulak Enfeksiyonunun Belirtileri Neler?

Çocukların soğuk algınlığı geçirdiklerinde erişkinlere göre kulak enfeksiyonuna yakalanma riskleri çok daha yüksek. Bu durumun nedeni, immune sistemlerinin tam gelişmemiş olması ve orta kulakla boğaz arasındaki bağlantıyı sağlayan östaki borularının daha kısa ve yatay olmasıdır.

Buna bağlı olarak kulak sıvıyı yeterince boşaltamadığından sıvı olan ortamda üreyen bakteri ve virüsler enfeksiyona yol açabilir. 

Günümüzde sık rastlanan dış kulak ve orta kulak enfeksiyonları; işitme güçlüğü, ateş, kulaktan sıvı gelmesi, sersemlik hissi, burun tıkanıklığı, huzursuzluk, ağlama, iştahsızlık ve uykusuzluk şeklinde belirti verebiliyor. 

Kulak enfeksiyonunun en önemli belirtileri:

• İşitme güçlüğü,
• Ateş,
• Kulaktan sıvı gelmesi,
• Sersemlik hissi,
• Burun tıkanıklığı,
• Huzursuzluk, ağlama,
• İştahsızlık
• Uykusuzluk.

Yaz Döneminde Dış Kulak Enfeksiyonu Görülme Nedenleri 

Yaz döneminde en sık görülen hastalıklardan biri dış kulak enfeksiyonu. Şiddetli kulak ağrısı şikayetiyle polikliniğe gelen her 10 hastadan 7’sinin bu sorundan muzdarip. Çok şiddetli kulak ağrısına yol açan, özellikle de geceyi kabusa çeviren bir hastalık dış kulak enfeksiyonu. Yoğun ağrının yanı sıra kulakta tıkanıklık, bazen iltihaplı akıntı ve bir miktar işitme kaybına da yol açabiliyor.

• Kulak Tıkanıklığınızı Geçirmek İçin Kulak Çöpü Kullanmayın  

Kimi zaman, hastalığın başlangıç evresinde yaşanan kulak tıkanıklığı ve hafif ağrıyı geçirmek için kulak çöpü kullanılabiliyor. Deniz veya havuz sonrası kulakta tıkanıklık ve hafif ağrıyla başlangıç evresinde olan bu enfeksiyonlarda yapılan genel yanlış, kulak kanalının kulak çöpüyle karıştırılmasıdır. Henüz iltihabi sürecin başlangıcında yapılan bu hata, tablonun çok daha hızlı ilerlemesine neden olabilir. Bu evrede kulak asla kurcalanmamalı, yıkamaya çalışılmamalı ve ilk fırsatta bir KBB uzmanına başvurulmalıdır.

• Sudaki Mikroplar Kulak Enfeksiyonuna Sebep Olabiliyor 

Deniz ve özellikle havuz suyunun içindeki mikroplar başlı başına bu bölgede enfeksiyona yol açabilirken, havuz suyu mikrop açısından temiz olsa dahi yüksek pH değerine sahip olduğundan dış kulak kanalındaki düşük pH oranını bozup mikropların bu bölgede yerleşip üreyebilmelerine zemin hazırlayabiliyor.

• Kulak Çöpü ile Yapılan Temizlik, Dış Kulak Enfeksiyonunu Tetikliyor  

Bunun yanı sıra kulak kanalında sıkışan ve doğru temizlenmeyen kulak kirleri de, kulak çöpüyle kulakların karıştırılarak oradaki hassas cilt tabakasının zedelenmesine yol açarak dış kulak enfeksiyonlarına davetiye çıkarabiliyor. 

Kışın Orta Kulak, Yazın Dış Kulak Enfeksiyonu Görülüyor

3. Yaz Döneminde Sıkça Görülen Dış Kulak Enfeksiyonunun Nedenleri 

• Diyabet Hastalarında Risk Artıyor 

Kış aylarında sıkça görülen orta kulak enfeksiyonu yazın yerini çoğunlukla dış kulak yolu enfeksiyonuna bırakıyor. Yaz döneminde dış kulak kanalı girişinden kulak zarına kadar olan ve dış kulak diye tabir edilen bölgenin enfeksiyonlarını sıklıkla görmekteyiz.

Dış kulak kanalı, kıkırdak ve kemikten oluşan bir boruyu döşeyen çok ince bir cilt tabakasından oluşur. Bu bölge kulak kiri olarak bilinen serumen salgısı, mikroskobik düzeyde olan içten dışa dokusal hareket ve düşük pH gibi mekanizmalar sayesinde mikroplarla mücadele ederek enfeksiyonlardan korunur. Bu mekanizmalardan herhangi birinin aksaması durumunda dış kulak enfeksiyonları meydana gelir.

• Tedavi Sürecinde Sudan Uzak Durulmalı   

Hastalığın her yaştan insanı etkilemekle birlikte özellikle diyabet hastalarını tehdit ediyor. Bu hastalar, dış kulak yolunun yapısı ve salgıların cinsinin değişmesinden dolayı daha dikkat etmeleri gerekiyor.

Tedavi sürecinde havuza/ denize girilmemeli ya da silikon tıkaçla kulaklar mutlaka çok iyi korunmalı. Banyo yaparken de kulakların tıkanmasına özen gösterilmeli.  

• Kulak çöpüne dikkat! 

Peki yaz tatilinde keyfinizin kaçmaması için bu hastalığa karşı hangi önlemleri almalı?  

• Yaz tatilinde kulak sağlığı için özellikle havuza girerken silikon kulak tıkaçları ya da sıkı boneler kullanın. 

• Kulağınızın nemli kalmamasına dikkat edin, düzgünce kurulamayı ihmal etmeyin.  

• Kulakta tıkanıklık gibi durumlarda kesinlikle kulak çöpü kullanmayın. Hemen Kulak, Burun ve Boğaz Hastalıkları uzmanına başvurun. 

Kulak Enfeksiyonundan Korunma Önerileri 

4. Orta Kulak Enfeksiyonu Ne Zaman Tehlikeli Olabilir?

Tekrar eden kulak enfeksiyonları; işitme kaybı, konuşma bozuklukları, menenjit gibi ciddi sorunlara yol açabilir. 

• Tedavide Nelere Dikkat Edilmeli?

Kulak enfeksiyonu için tedavi önerileri: 

• Dış kulak yolu enfeksiyonları için hekiminizin önereceği kulak damlaları ve ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Orta kulak enfeksiyonlarında hekiminiz antibiyotik önerebilir ya da klinik muayenesine göre takip etmek isteyebilir.
• Geniz eti büyüklüğü, alerjik hastalıklar gibi altta yatan hastalıklar da tedavi edilmelidir.
• İyileşmeyen kulak enfeksiyonlarında orta kulaktaki sıvının boşaltılarak enfeksiyonun tekrar etmesini önleyen tüpler takılabilir. Tüpler genellikle 8- 18 ay arasında kalırlar, sıklıkla kendiliğinden düşerler.
• Östaki borusuna basınç uygulayan çok büyük bademcikler ve geniz eti varsa alınması iyi olabilir.

5. Kulak Enfeksiyonundan Korunmanın Yolları 

Pek çok orta kulak enfeksiyonunun başlangıç nedeni soğuk algınlığı virüsleridir. El yıkama alışkanlığının kazandırılması, sigarayla temasın önlenmesi, yıllık grip aşılarının yapılması, en az ilk 6 ay anne sütü ile beslenmenin sağlanması, sağlıklı beslenme ile immune sistemin güçlendirilmesi viral enfeksiyonları azaltarak orta kulak enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayabilir.