Aileler ve Gençler Dikkat! İçeceklere Gizlice Uyuşturucu Katılıyor!

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 24.10.2025

Sevgili Aileler, son zamanlarda bazı mekanlarda içeceklere uyuşturucu katıldığına dair ihbarlar var. Renksiz/kokusuz maddeler dakikalar içinde bilinç kaybına neden olabiliyor. Lütfen çocuklarınıza, gençlerinize kendi içeceklerini kontrol etmelerini, tanımadıkları kişilerden içki almamalarını, arkadaş grubu içinde birbirlerine göz kulak olmalarını ve şüphede hemen tıbbi yardım aramalarını hatırlatın.

Prof. Dr. Güner Sönmez’den Ailelere ve Gençlere Önemli Uyarı

Tıp dünyasının tanınan isimlerinden Prof. Dr. Güner Sönmez, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımla bu konuya dair dikkat çekici uyarılarda bulundu.

“Çok önemli uyarılarda bulunacağım” ifadeleriyle paylaşımına başlayan Prof. Dr. Sönmez, bazı bar ve eğlence mekânlarında içeceklere uyuşturucu madde karıştırıldığı yönündeki ciddi iddialara değinerek aileleri ve gençleri dikkatli olmaları konusunda uyardı.

Sönmez, içeceklere katılan maddelerin genellikle renksiz, kokusuz ve fark edilmeden karıştırıldığını belirterek, bu maddelerin 10–15 dakika içinde refleks kaybı ve bilinç bulanıklığı oluşturabileceğini ifade etti.

• Bazı Mekanlarda İçeceklere Katılan Renksiz ve Kokusuz Uyuşturucu Maddeye Karşı Dikkatli Olun 

Spiking Vakaları Artıyor: Bilinç Dışı Uyuşturucu Verme Tehlikesi

Son aylarda yurtdışında da sıkça gündeme gelen ve “spiking vakası” olarak tanımlanan olaylar, kamuoyunda ciddi endişe yaratıyor. Bu vakalarda, bir kişinin bilgisi veya rızası olmadan içeceğine, yiyeceğine ya da zaman zaman sigarasına uyuşturucu ya da kimyasal madde ekleniyor.

Amaç ise çoğu zaman mağdurun reflekslerini yavaşlatmak, bilincini bulanıklaştırmak veya tamamen bayıltarak savunmasız hâle getirmek oluyor.

Uzmanlar, bu yöntemin özellikle kalabalık eğlence mekânlarında, barlarda veya festivallerde görüldüğünü belirtiyor. Kullanılan maddelerin çoğu renksiz, kokusuz ve tatsız olduğu için fark edilmeden içeceğe karıştırılabiliyor. Bu durum, mağdurların dakikalar içinde kontrolünü kaybederek ciddi tehlikelerle karşı karşıya kalmasına neden olabiliyor.

En sık karşılaşılan türleri:

İçeceğe madde karıştırılması (drink spiking):

• GHB, Rohypnol (flunitrazepam), ketamin gibi maddeler kullanılır.
• Bu maddeler genellikle renksiz, kokusuz ve tatsızdır, bu yüzden fark edilmez.
• Etkisi 10–30 dakika içinde başlar: baş dönmesi, sersemlik, bulanık görme, hafıza kaybı, bilinç kaybı görülebilir.
• Amaç genellikle hırsızlık, cinsel saldırı veya kaçırma gibi suçlardır.

Yiyeceğe madde karıştırılması (food spiking):

• Daha az yaygındır, fakat özellikle kapalı ortamlarda rastlanabilir.
• Madde veya alkolün gizlice verilmesi (drug spiking / drink lacing).

Neler olabilir — hangi madde söz konusu?

Sıklıkla bildirilen ilaçlardan biri GHB (gamma-hydroksibütirat)’tır: merkezi sinir sistemini baskılayarak rahatlama, sersemlik, hafıza kaybı ve bayılma yapabilir. GHB sıvı veya toz hâlinde olabilir ve içeceğe karıştırıldığında fark edilmesi zordur.

Nelere Dikkat Etmeli?

Belirtileri Neler?

• Ani baş dönmesi, koordinasyon kaybı, sersemlik, konuşma bozukluğu, kusma, bellek silinmesi (blackout), bilinç kaybı.
• Etkiler genellikle maddeye, doza, kişinin kilosuna ve alkol kullanımına bağlı olarak değişiyor.

Eğer çevrenizden birinin böyle bir içecek içtiğinden şüpheleniyorsanız hemen yapmanız gerekenler

1. Onu hemen güvenli bir yere taşıyın ve yalnız bırakmayın. (Ağır etkiler hızla gelişebilir.) 
2. 112 acil durum numarasını arayın ve nefes alma, bilinç durumu ve kusma var mı diye bilgi verin. 
3. Tıbbi yardım isteyin; mümkünse kan/idrardan toksikoloji testi için sağlık kuruluşuna başvurun (erken örnek almak önemli — bazı maddeler hızla vücuttan metabolize olur). 
4. Mekân güvenliğinden sorumlu yetkilileri bilgilendirin (bar/personel/güvenlik). Olayın kayda geçmesi ve kamera kayıtlarının korunması suç soruşturmasında önemlidir. 

Bedava/Hediye Diye İkram Edilen İçecekleri Asla Tüketmeyin 

Aileler Gençler Hangi Önlemleri Almalı? 

• İçeceğinizi kendiniz sipariş edin ve gözünüzün önünde açılsın. Başkasının hazırladığı içeceği içmeyin. 
• İçeceğinizi asla başıboş bırakmayın. Tuvalete giderken bir arkadaşınıza verin veya yeni bir içecek alın. 
• Tanımadığınız kişilerden/tek başına gelenlerden içecek kabul etmeyin.
• Grup içinde birbirinizi kontrol edin; arkadaşlarınızın yanından ayrılmayın, dışarı çıktığınızda telefonlarınız daima şarjlı olsun. 
• Mümkünse kapaklı/şişeli içecek tercih edin.
• Çocuğunuz/ergeniniz gece dışarı çıkıyorsa kimle gideceğini, nerede kalacağını ve dönüş planını önceden konuşun; acil durumda arayacağı numaraları bildiğinden emin olun.

• Denetim ve Farkındalık Çağrısı

Sağlık uzmanları ve güvenlik birimleri, eğlence mekânlarında ve kalabalık etkinliklerde bu tür vakaların önlenebilmesi için denetimlerin artırılması, personelin şüpheli davranışlara karşı eğitilmesi ve vatandaşların kendi içeceklerini kontrol etmeleri gerektiğine dikkat çekiyor.

Ailelere yönelik uyarılarda ise gençlerin gece dışarı çıkarken tanımadıkları kişilerden içecek kabul etmemeleri, içeceklerini asla başıboş bırakmamaları ve olası bir şüphede derhal 112 Acil Çağrı Merkezi’nden destek istemeleri tavsiye ediliyor.

• Hukuki ve Raporlama işlemleri

Olayı polis ve mekân yönetimi ile paylaşın; mümkünse görgü tanıkları, kamera kayıtları ve tıbbi raporlar toplansın. Spiking vakaları birçok ülkede ciddi suçtur ve soruşturulabilir. 

Kesin Teşhis İçin Önemli Uyarı 

Benzer belirtiler alkol zehirlenmesi, ilaç etkileşimleri, ya da farklı toksinlere bağlı da ortaya çıkabilir. Bir olayda hangi maddenin kullanıldığını ancak toksikoloji testleri doğrulayabilir.