Bebekte Yemeklerden Sonra Görülen Rahatsızlıklar İçin Ne Yapmalı?

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 16.08.2010 - Güncelleme : 04.01.2025

Mamanın ağızdan dışarı çıkarılması, kısma ve ishal, yemeklerden sonra bebeklerin karşı karşıya kaldıkları küçük ama can sıkıcı rahatsızlıklardır. Bu durum, özellikle memeden kesme sırasında küçüğün sindirim organları yine yiyecekler, yeni tatlarla karşılaştığından ve çalışma düzenleri değiştiğinden dolayı görülür. 

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ertuğrul Güler anne babaları bu konuda şu tavsiyelerde bulunuyor. "Bebeğiniz katı gıdalara geçtiyse, süt ve süt ürünlerinden, lif içeriği yüksek gıdalardan ve yağlı yemeklerden uzak durun. 6 aylıktan küçük bebeğiniz 24 saat içerisinde iyileşmezse veya 38 derece veya daha yüksek ateş, kusma, kanlı veya siyah dışkı ya da karın ağrısı gibi ilave belirtiler gösteriyorsa mutlaka çocuk doktorunuzu arayın.

  Her ne kadar belli şartlar dahilinde normal olsa da yemeklerden sonra görülen kusma, ishal bir hastalık belirtisi olabilir.

Bebeğiniz Yemekleri Ağızdan mı Çıkarıyor Yoksa Direkt Kusuyor mu? 

1. Bebeklerde Yemeklerden Sonra Görülebilen Rahatsızlıklar:  Ağızdan Çıkarma 

• Ağızdan Çıkarma mı Kusma mı?

Bebeklerde ağızdan çıkarma şu anlama gelir: Yemek yerken ya da yemeğini yiyip bitirirken hemen sonra, mideye henüz inmemiş, yani daha sindirilmemiş ya da midede çok kısa süre kaldığı için hemen hemen değişime uğramamış az miktardaki besinin geri çıkartılması demektir.

• Bebeğinize Yemeğini Hızlı Hızlı Yedirmeyin  

Çok sık görülen bu rahatsızlık, genellik bebeğin açgözlülüğü ya da aşırı iştahlı oluşu nedeniyle mamayı acele yutmasından ileri gelir. Bunu önlemek için de anne, bebeğin kıtlıktan çıkmışcasına yemeğini çabuk çabuk yemesinden memnunluk duyacağına arada bir kısa molalar vermelidir.

Ek Gıda Döneminde Bebeğin Kusması

2. Bebeklerde Yemeklerden Sonra Görülebilen Rahatsızlıklar: Kusma 

• Anne Babalar Bu Durumda Ne Yapmalı? 

Yeni doğan bebekler birçok farklı nedene bağlı olarak kusabilir. Özellikle de ilk aylarda yediği şeyleri sık sık çıkarma veya şiddetli kusma ile karşılaşılabilir. Ancak bebeklerdeki kusma faaliyeti biz yetişkinlerden farklı işliyor. Bu durum kimi zaman normal bir süreçken kimi zaman büyük bir tehlikenin habercisi olabiliyor.

Annelerin, ağızdan çıkarma ile gerçek bir kusma arasındaki farkı anlayabilmesi gerekir. Kusma belli bir süre midede kalmış olan yemeğin ağızdan geri atılması demektir; yemek yendikten bir hayli sonra görülür ve bol miktardadır.

Her bebek az ya da çok miktarda kusabilir. Bu kusmalar genel olarak ilk aylarda ve beslenmeden hemen sonra gerçekleşir. Bunun ana sebebi ise yeni doğan bebeklerin yemek borusuyla mide arasındaki sfinkterin henüz gelişimini tamamlamamasıdır. Bebek büyüdükçe kusma seviyesi de sıklığı da azalır. Bebeğin kilo almasını ve gelişimini engellememesi durumunda 6 aya kadar görülen kusmalar normal olarak kabul edilir.

Süt Emdikten veya Yemekten Sonra Çok Sık Kusan Bebek İçin Ne Yapılmalı?

• Bebek yatar pozisyonda yemek yedirilmemelidir.
• Çok yemesi için zorlanmamalıdır.
• Bebek emzirdikten hemen sonra yatırılmamalıdır.
• Aynı şekilde hemen sallanmamalıdır.
• Çok fazla kusuyor diye katı gıdalara yüklenilmemelidir.

 Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Hangi Durumlar Hastalığına İşaret Eder? 

• Kusma ile beraber ishal başladıysa,
• Ateşi yükseldiyse,
• Halsizlik başladıysa,
• Cilt renginde solgunluk gözlemleniyorsa,
• Kusmuğun kokusu keskin, rengi sarı veya turuncu bir renk almışsa mutlaka doktora gidilmelidir.

Yinelenmeyen tek bir kusma olayı karşısında annenin aşırı derecede telaşlanmasına gerek yoktur; bunu bebeğin çok hızlı yemek yemiş olmasına, ilk kez verilen yeni bir yemekten çok miktarda yemiş olmasına amansız gelen bir öksürük nöbetine ya da hafif bir sinirsel gerilime bağlamak mümkündür.

Yok, kısmak bir defalık olmayıp da daha sonra sık sık yineleniyor ayrıca kakası sulu geliyorsa, vakit kaybetmeden bir çocuk doktoruna başvurulmalıdır. Çünkü bebek bulaşıcı bir hastalığa yakalanmış olabilir ya da bir ishal başlangıcı söz konusu olabilir.

Ek Gıda Döneminde Bebeğin Dışkısındaki Değişiklikleri Önemseyin 

3. Bebeklerde Yemeklerden Sonra Görülebilen Rahatsızlıklar: Sulu Kaka 

• Bebeğin Yemekten Hemen Sonra Tuvaletinde Görülen Değişikliklere Dikkat

Bebeğin bazen yeni yemekler yedikten sonra durup dururken ve üst üste sulu kaka yaptığı görülebilir. Kakası köpüklü, sümükle ya da kanla karışıktır ve kötü kokar. Bu olay mikrobik bir hastalığın başlangıcı olabilir. Ayrıca yiyecekten zehirlenme, şiddetli bir heyecan, soğuk algınlığı gibi etkenlere de bağlı olabilir.

• İshal Olan Bebeğe Ne Yapmalı? 

Bu durumda da rahatsızlık sürüp gidecek olursa bir doktora başvurulmalıdır. Bazen biraz sulandırılmış çay ya da ıhlamur, haşlanmış havuç suyu, pirinç lapası gibi şeyler verilerek bağırsakların yeniden alışagelen çalışma düzenine girmesi sağlanabilir.