Ateşi Yükselen Çocuğunuza Nasıl Müdahale Etmelisiniz?
Kış geldi, soğuk algınlığı vakaları da doğal olarak arttı. Şimdi çoğu anne aynı sıkıntıyı paylaşıyor. Çocuğun ateşi sıradan bir soğuk algınlığından mı kaynaklanıyor yoksa daha ciddi bir sorunun habercisi mi? İşte her anne babanın yüksek ateşle ilgili bilmesi gerekenler.
Ateş, vücut ısısının günlük oynamalarının üzerine çıkmasıdır. Kendi başına bir hastalık değildir. Çocuk hastalarında - özellikle de enfeksiyonlarda- görülen bir bulgudur ve vücudun hastalıkla mücadele ettiğinin göstergesidir. Enfeksiyonlar ateşin en sık nedenlerinden biri olmakla birlikte enfeksiyon dışı çeşitli durumlarda da (inflamautar, neoplastik ve bağışıklık sistemi hastalıkları) ateş yükseltebilir.
2-5 yaş arası kreş çocuklarında daha çok olmak üzere her yaş grubunda görülen ateşte en sık virüslerin neden olduğu gribal enfeksiyonlardır, Rotaviris, streptokokların boğazda yaptığı (halk arasında beta olarak bilinen) enfeksiyon yol açar.
Çocuğunuz size her zamankinden sıcak geliyorsa, ateşini ölçmelisiniz. Ağızdan 37.5, makattan 38.5, kulaktan 38 derecenin üstündeki değerler ateş olarak kabul edilir. Ancak unutmamanız gereken bir şey daha var. Çocuğunuzun cildinin sıcak olması her zaman ateşi olduğu anlamına gelmez. Çocuklara vücut ısısı, erişkinlerden daha yüksektir. Her çocuğun vücut ısısı kendine özgüdür; yaş, hastalıklar, aktivite gibi faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu nedenle ateşi doğru değerlendirmek için çocuğunuzun kendine has vücut sıcaklığını bilmelisiniz.
Ateş Ölçerken Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Makattan ölçüm: Özellikle 2 yaşın altında vücut ısısını en yakın ve en güvenilir ölçüm yoludur. Ancak rahatsızlık hissi ve özellikle yenidoğanlarda rektum hasarı gibi yan etkileri nedeniyle sık kullanılan bir yöntem değildir. Makattan ölçümde 38°C’nin üzeri ateş sayılır.
Koltukaltından ölçüm: En sık Basit ölçüm tekniği nedeniyle sık kullanılır. Koltuk altından yapılan ölçümler çevre ısısıyla ve terlemeyle değişiklik gösterebilir. Derecenin ucu koltuk altına iyi yerleştirilmemişse hatalı sonuç alınacaktır. Bu sebeple koltuk altını kurulayıp ölçü yapılması daha güvenilir sonuç verecektir.
Kulaktan ölçüm: Hızlı ve kolay uygulanabilir olması nedeniyle sık kullanılır. Kulak dereceleri ile ölçüm yaparken, derecenin kanülünün kulak kanalına iyi oturmasına dikkat edilmelidir. 3 ay altındaki bebeklerde dış kulak yolu dar olduğu için kullanımı önerilmemektedir. Kontrollerde aynı kulaktan ölçüm yapılmalıdır. Kulaktan ölçümde 37.8°C-38°C üzeri ateş kabul edilebilir.
Çocuğunuzun Neden Ateşi Yükselir?
Öncelikle ateşin vücudun enfeksiyonla savaştığının bir göstergesi olduğunu bilerek hareket etmelisiniz. Çocuğun ateşini düşürmeniz enfeksiyonunu tedavi ettiğiniz anlamına gelmez.
Esasında yüksek ateş vücudumuzda ki önemli savunma mekanizmalarından birisidir. Dışarıdan giren yabancı virüs ve bakteriler ateşe karşı duyarlı olup ateşimiz yükselince hareket ve saldırı güçleri azalır. Vücudun savunma hücreleri ise düşman mikroorganizmalara saldırı görevlerini yüksek ateşte daha iyi yaparlar. Ateş, pirojen maddelerin beynimizin alt tarafında bulunan “hipotalamus” bölgesi tarafından algılanması sonucu ortaya çıkar. çocukların daha sık ateşlenmesinin nedeni bağışıklık sistemlerinin ateş yapan pirojenlere alışık olmamasıdır.
Çocuğunuzun Ateşini Nasıl Düşürebilirsiniz?
Bol Sıvı İçirin ve Ilık Duş Aldırın
•Öncelikle doktorunuza başvurun, doktorunuzun önereceği ateş düşürücüleri kullanın; çocuğunuzun normalden fazla sıvı almasına, susuz kalmamasına dikkat edin. 3 aylıktan küçük çocuklarda hekime danışmadan ilaç kullanmayın.
•Ateş çok yüksek değilse çocuğunuz kendini kötü hissetmiyorsa, ilaç vermeden önce ılık bir duş (29-32°C) aldırın.
•Bulunduğu odayı, serin tutun (21-22°C)
•Eğer çocuğunuzun burnu akıyorsa, sık sık silmeden dolayı tahriş olmasını önlemek için, mendili bastırmadan silin. Mikrobu yaymamak için, kullanılmış kağıt mendil ya da bezleri hemen atın.
•Mümkün olduğunca ince ve pamuklu giysiler giydirin. Üzerini soyup, el-ayaklarını sıcak tutun.
Bebeklerde Ateş Yükseldiğinde Ne Zaman Korkulmalı ?
Bir yaşından küçük çocuğunuzun genel durumu kötü görünüyorsa ve:
•Ateşi 39°C’den yüksekse,
•Hızlı, hırıltılı ve güç soluyorsa,
•Kulak ağrısı varsa,
•Boğazı yutkunmayı güçleştirecek kadar ağrıyorsa,
•Şiddetli öksürüğü varsa
•Üç gün geçtiği halde belirtilerde iyileşme olmuyorsa
•En kısa zamanda doktorunuza başvurun.
Doktorunuzun size yöneltebileceği şu sorular için hazırlıklı olun
•Ateş ne zamandır var?
•Artan şekilde mi devam ediyor?
•Şu anda size göre ateşi düştü mü?
•Ateşsiz dönem olduysa ne kadar sürdü?
•Titreme oldu mu?
•Artan ve azalan şekilde mi devam etti?
•Aniden mi başladı?
•Gün içinde kaybolup yeniden yükseldi mi?
Hangi Durumlarda Hiç Beklenilmeden doktora başvurulmalı?
Çocuğunuzun ateşi 40 derece ve yukarıda ise,
Çocuğunuz çok hasta veya açıklayamadığınız hastalık belirtileri taşıyorsa,
Çocuğunuz bir şey içmek istemiyor, durmadan ağlıyor veya çok halsiz ve hasta görünüyorsa,
Çocuğunuz ateşli havale geçiriyorsa. Havale anında çocuğunuzun elleri ve ayakları şiddetli bir şekilde sallanmaya başlar ve gözleri bir noktaya doğru kayabilir,
Çocuğunuz 3 ayın altındaysa,
Ateş 24 saatten daha uzun sürerse ve ateşten başka burun akıntısı veya öksürük gibi başka hastalık belirtileri yoksa.
Ateşi 48 saatten (2 tam gece ve gündüz)daha uzun sürer ve ateş düşürücü ilaçlarla bile düşmezse
mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Ateşi Düşürdüğü Sanılan, Doğru Bilinen Yanlışlar Neler?
Alkol ve sirke ile vücudu silmek.
Üşüyebilir korkusuyla giysilerini çıkarmamak ve daha çok giydirmek.
Çocuk sıcak veya çok soğuk içecekler vermek.
Soğuk duş aldırmak (mutlaka ılık duş aldırmak gerekir)