Çocuğunuza Dondurma Satın Alırken Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Prof. Dr. Mahir İğde
Yayın : 07.08.2025

Yaz mevsiminin en sevilen tatlısı dondurma, özellikle çocuklar için keyifli bir ödül olabiliyor. Ancak dondurma seçimi özellikle alerjisi olan çocuklar için basit bir tercih sayılmıyor.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mahir İğde, ailelerin sıkça sorduğu "Hazır paketli dondurmalar mı, yoksa açık satılan el yapımı dondurmalar mı daha sağlıklı?" sorusunun yanıtını verdi.

Hazır Dondurmalardaki Yüksek Şeker Oranı Obeziteye Davetiye Çıkarıyor 

Dondurma, yaz aylarının vazgeçilmez tatlısı arasında yer alıyor. Çocukların da en sevdiği yiyeceklerden biri olan dondurma konusunda aileler, “Paketli mi yoksa açıktan mı sağlıklı?” ikilemde kalabiliyor.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mahir İğde, paketli dondurmaların en belirgin avantajının, üzerinde içerik bilgisinin yer alması olduğunu söylerken, “Ancak bu, içeriğin çocuk sağlığı açısından uygun olduğu anlamına gelmez. Süt yerine sıklıkla süt tozu, bitkisel yağlar ve çeşitli katkı maddeleri kullanılabilir. Hatta bazı ürünlerde sütten eser miktarda bile bulunmayabilir; bu durum özellikle süt proteini alerjisi olan çocuklar için yanıltıcı olabilir.

Paketli dondurmaların bir diğer önemli sorunu ise yüksek şeker oranlarıdır. Aşırı şeker tüketimi; çocuklarda hiperaktivite, dikkat sorunları, kilo alımı ve bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi birçok soruna zemin hazırlar” dedi.

Çocuğunuzun Gıda Alerjisi Varsa Paketli Dondurma Alırken Bir Kez Daha Düşünün

• Üretim koşulları önemli

Açıkta satılan, el yapımı dondurmalar genellikle daha doğal olduğunun ifade edildiğini söyleyen Prof. Dr. Mahir İğde, “Gerçek süt, salep ve meyveyle yapılan dondurmalar, katkı maddesi içermiyorsa bazı çocuklar için daha güvenli olabilir. Ancak bu seçenekte de riskler mevcuttur.

En büyük risk, üretim koşullarının şeffaf olmamasıdır. Hijyen eksikliği, çapraz bulaşma riski (özellikle fındık, süt, yumurta gibi yaygın alerjenlerle temas) veya içeriğin saklanmasıyla ilgili sorunlar doğabilir. Gıda alerjisi olan çocuklar için, dondurmanın nerede ve nasıl yapıldığını bilmek, içeriği kadar hayati öneme sahiptir” şeklinde konuştu.

Hangi Dondurmayı Tercih Etmeli? 

• Evde Kendi Sağlıklı Dondurmanızı Yapmanız En Güvenlisi

Prof. Dr. Mahir İğde, aileleri dondurma konusunda şöyle uyardı: “Dondurma keyifli bir tatlıdır, ancak ne yediğinizi bilmiyorsanız, bu keyif yerini sağlık sorunlarına bırakabilir. Alerjik çocuklarda bu risk daha da yüksektir. Bu nedenle etiket okuma alışkanlığı edinin. Paketli ürün alıyorsanız, etiketi dikkatle okuyarak içeriğini anlamaya çalışın. Tercihinizi, güvenilir, katkısız üretim yapan küçük ölçekli işletmelerden yana kullanmanız daha doğru olabilir.

İçeriğini bildiğiniz, üretim koşullarına güvendiğiniz ürünler hem gönül rahatlığı sağlar hem de çocuğunuzun sağlığını korur.

Dondurma evde, kontrollü malzemelerle hazırlanabiliyorsa bu, çoğu zaman en güvenli çözümdür. Özellikle süt alerjisi, yumurta alerjisi ya da katkı maddelerine duyarlılığı olan çocuklar için ev yapımı seçenekler büyük bir avantajdır” ifadelerini kullandı.

Yapımı Kolay Ev Yapımı Vanilyalı Dondurma Tarifi

Doktorumuzun tavsiyesini uymak isteyenler için işte sağlıklı ve nefis bir dondurma tarifi. 

Malzemeler:

• 2 su bardağı tam yağlı süt
• 2 su bardağı yoğun krema
• 3/4 su bardağı toz şeker
• 1 adet vanilya çubuğu (veya 1 yemek kaşığı vanilya özütü)
• 1/4 çay kaşığı tuz

Yapılışı:

• Vanilyayı hazırlayın: Vanilya çubuğu kullanıyorsanız, uzunlamasına ikiye kesin ve içindeki vanilya çekirdeklerini bıçakla sıyırarak çıkarın.
• Karışımı ısıtın: Süt, krema, şeker, tuz ve vanilya çekirdekleri (ve çubuğu) orta boy tencerede orta ateşte ısıtın. Şeker eriyene kadar karıştırın. Kaynamasına izin vermeden ocaktan alın.
• Karışımı soğutun: Tamamen oda sıcaklığına geldikten sonra buzdolabında en az 2 saat (tercihen 12-24 saat) bekletin. Ne kadar uzun soğursa, tat o kadar gelişir.
• Vanilya çubuğunu çıkarın: Soğuyan karışımdan vanilya çubuğunu çıkarın. Karışımı dondurma makinesine aktarın ve üretici talimatlarına göre çırpın.
• Servis veya saklama: Dondurma kıvam alınca hemen servis edebilirsiniz. Veya hava geçirmez bir kaba aktararak dondurucuya kaldırın.

Evde Dondurma Yapmanın Daha Kolay ve  Hızlı Versiyonu (Isıtmadan)

• Vanilya çubuğu yerine 1 yemek kaşığı vanilya özütü kullanın.
• Şeker yerine 1/2 su bardağı akçaağaç şurubu kullanın.
• Tüm malzemeleri karıştırın ve doğrudan dondurma makinesinde çırpın.
  (Not: Renk biraz daha koyu olabilir, ancak tadı yoğun ve karamelimsi olur.)

Farklı Tatlar İçin Öneriler

• Kakuleli: 1 çay kaşığı öğütülmüş kakule ekleyin.
• Meyveli: 1 su bardağı meyveyi 3 yemek kaşığı şekerle pişirip soğuttuktan sonra ekleyin.
• Çikolatalı: Kakao tozu, çikolata parçaları, brownie kırıntıları ekleyin.
• Baharatlı: Tarçın, hindistan cevizi, nane veya fesleğen deneyin.

Dondurmanızı Daha Şık Sunmak İçin Öneriler 

• Taze meyveler: Çilek, muz, şeftali
• Kuruyemişler: Antep fıstığı, ceviz, badem
• Granola veya rendelenmiş çikolata
• Fıstık ezmesi, karamel sosu, çikolata şurubu
• Kurabiyer veya brownie parçaları

Ev Yapımı Dondurma Nasıl Saklanır? 

Dondurmayı Saklama İpuçları

• Hava geçirmez bir kap kullanın.
• Üzerine yağlı kâğıt serin.
• Kabın kapağını kapatıp, mutfak havlusuna sarın.
• Dondurucunun arka kısmında, -1°C’de muhafaza edin.

• İpucu: Dondurma karışımını (çalkalamadan önce) buzdolabında 1 hafta, dondurucuda ise 3 aya kadar saklayabilirsiniz.
• Donmuş karışımı kullanmadan önce tamamen çözdürün.