ÇOCUK BESLENME VE SAĞLIK

Süt Dişlerinde Çürük Olması Normal mi? İşte, Süt Dişlerini Korumanın ve Tedavi Etmenin Yolları

Melis Demiryas Melis DEMİRYAS
Yayın : 04.12.2012 - Güncelleme : 25.05.2023

"Süt dişleri neden tedavi edilmeli? Süt dişleri çekilir mi? Hangi durumlar ortodontik tedaviyi gerektirir? Çarpık çıkan dişler nasıl tedavi edilmeli?" Bu sorular birçok anne babanın merak ettiği konulardır. 

Çocuğunuzun diş çürükleri için, "Süt dişidir nasıl olsa düşer yerine yenisi gelir" demeyin! "Süt dişlerinin zannedildiğinden çok daha fazla önemlidir bu nedenle kalıcı dişlerin düzgün sıralanması için süt dişlerinin sağlıklı tutulmaları gerekir" diyen Diş Hekimi Kemal Kavut, çocukların dişlerini çürüklerden korumanın ve tedavi etmenin yolları hakkında bilgi verdi.

Süt Dişlerini Korumanın ve Tedavi Etmenin Yolları

 Süt dişlerini korumanın ve tedavi etmenin yolları neler? Uzmanlar, yanıtladı.  

Kalıcı Dişlerin Sağlığı Süt Dişlerine Bağlı 

1. Dişlerde Neden Çürük Oluşur?

Bu dişler kalıcı dişlerin rehberleridir. Kalıcı dişlerin doğru zamanda, doğru yönde ve doğru bir biçimde sürmeleri için süt dişleri rehberlik yapar. Dolayısıyla kalıcı dişlerin düzgün sıralanması, ortodontik tedavilerin çok fazla oluşmaması için süt dişlerinin normal düşme zamanlarına kadar ağızda sağlıklı tutulmaları gerekir.

Dişlerin, en önemli hastalıklarından biri diş çürüğüdür. Ağız ortamı bakteri bakımından çok zengindir ve bu bakteriler diş yüzeyindeki girintilere ve çukurlara yerleşerek çoğalırlar. Ağza alınan yiyecek ve içeceklerle de beslenerek diş yüzeyini kaplayan bir tabaka oluştururlar. Bu tabakaya bakteri plağı adı verilir.

Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı, şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir. Bu asitler, dişlerin mineral dokusunu çözerek dişin minesinin bozulmasına ve diş çürüğünün başlamasına neden olur. Böylelikle diş hekimlerinin kavite dedikleri oyuklar oluşur.

Süt Dişlerinin Sağlığı İçin Anne Babalar Nelere Dikkat Etmeli? 

2. Süt Dişleri, Kalıcı Dişlere Göre Daha Çabuk Çürür

Süt dişlerinin mine ve dentin tabakalarının kalınlıkları, kalıcı dişlerin mine ve dentin tabakalarının kalınlıklarının yarısı kadardır. Ayrıca süt dişleri kalıcı dişlere oranla daha fazla organik madde içerir. Bu nedenle süt dişleri daimi dişlere göre daha kolay çürür. 

Çocuklar ağız bakımına yetişkinler kadar dikkat edemezler. Küçük bir çocuk için özellikle arka dişlerin temizlenmesi oldukça zordur. Ebeveynlerin ağız diş sağlığının korunması ve geliştirilmesi, bu amaca yönelik uygun davranışların, alışkanlıkların yerleştirilmesi konusunda çocuklarını eğitmesi gerekir.

Çocuklar diş çürüğü oluşumunun erken dönemlerinde görülebilen sıcak soğuk hassasiyeti ve hafif ağrı gibi belirtileri zamanında algılayamazlar. Ancak, çok şiddetli diş ağrısı meydana geldiğinde farkına varırlar ki, bu durumda çok geç kalınmış olabilir.

Süt Dişleri Çürüğü Hızlı İlerleyen Çürüklerdir 

3. Neden Süt Dişleri Tedavi Edilmeli?

Erişkinler için sürekli diş dizisi ne kadar gerekli ise, gelişimin ilk dönemlerinde süt dişleri de aynı oranda önem taşır. Süt dişleri tedavi edilmediği takdirde pek çok problem ortaya çıkacaktır.  

  • Kalıcı dişlere uygulanan tüm tedaviler süt dişlerine de uygulanabilir

Süt dişlerinde oluşan en küçük çürükte bile bir hekime başvurulmalı. Süt dişlerinde, yapıları itibarı ile çok hızlı ilerleyen çürükler oluşur. Bu çürükler çocuklarda ciddi ağrılara neden olur. Tedavisi geciktiği durumlarda da dişler çekilir. Kalıcı dişlere uygulanan tüm tedaviler süt dişlerine de uygulanabilir ve hatta daha önemli bir yer kaplar.

4. "Nasıl Olsa Yerine Yenileri Gelecek Çektirelim" Demeyin!

Süt dişlerindeki çürükler "Nasıl olsa yerine yenileri gelecek çektirelim" yanılgısına düşmeden tedavi edilmelidir. Süt dişlerinde çürük varsa süt dişi dolgusu, süt dişi enfeksiyonu varsa süt dişi kanal tedavisi yapılmalıdır.

  • Anne Babalar Dikkat! Süt Dişlerinin Çekimi Çocuklarda Travmaya Sebep Olabiliyor

Süt dişlerinin erken çekiminin çocuklarda travmaya sebep olabilir. Çekilen dişlerin yerine teller yapılır ve bu teller çocuğun ağzında uzun süre kalır. Ancak, erken müdahale edilirse basit dolgularla, çocuğun canı yanmadan süt dişlerini ağızda tutmak mümkün. Süt dişlerinin kendiliğinden ve zamanında düşmelerini sağlamak, hem çekim ve erken dönem tel tedavilerini hem de ilerde oluşabilecek olan ortodontik problemleri engeller.

 

5. "Kompomer Dolgu" Nedir? 

Çocuklara yapılan dolgulara ‘’kompomer dolgu’’ adı verilmektedir. Bu dolgu maddesi yalnızca süt dişlerine uygundur. Kompomer dolguların flour salınımı yapma özellikleri vardır. Süt dişlerine farklı tiplerde endodontik tedaviler uygulanmaktadır. Bu tedaviler, diş pulpasının etkilenme derecesine bağlıdır. 

Kompomer Dolgu Nedir

Amputasyon, süt dişlerinde yaygın olarak kullanılan bir tedavi yöntemidir. Dişteki çürük dokunun dişi besleyen sinir ve damarlara kadar ulaştığı vakalarda uygulanır. Dişin çürük kısmıyla birlikte çürük yapıcı bakteriler tarafından etkilenen sinir ve damarlarında uzaklaştırılmasıyla yapılır.

Bu sayede sinir ve damarların sadece bir kısmı uzaklaştırılarak dişin canlı kalması ve ağız içinde sağlıklı bir şekilde görev yapması sağlanır.

Neden Süt Dişleri Tedavi Edilmeli

Amputasyon, tedavisinden sonra dişin üstüne dolgu ya da paslanmaz çelik kron kaplamalar yapılır. Diş dokusu canlılığını kaybettiğinde, ağrı ve şişliğe neden olabilir. Dişin canlılığını kaybetmesi, diş çürüğü veya dişe gelen bir travma sonucunda gerçekleşebilir. Dişte meydana gelen ilerlemiş çürükler veya renk değişikliği enfeksiyonun belirtileridir. Enfeksiyon süt dişlerinde görülebildiği gibi daimi dişlerde de görülebilir.

Tedavi öncesi antibiyotik kullanılması gerekebilir. Vakanın durumuna göre kanal tedavisi veya diş çekimi yapılabilir. Süt dişlerine yapılan amputasyon ve kanal tedavilerinden önce dişe anestezi yapılır ki,  tedavi sırasında  çocukta herhangi bir ağrı oluşmasın. Diş uyuşturulduktan sonra çocuğunuz işlem sırasında  asla ağrı duymaz. 

Dişler İçin Sabit veya Hareketli Pasif veya Aktif Yer Tutucu

             Çocuklar, dişlerini erken kaybederlerse veya diş çürüğü nedeniyle süt dişlerini çektirirlerse yer tutuculara ihtiyaç duyabilirler.

6. Süt Dişleri Çektirilirken Nelere Dikkat Edilmeli?

Süt dişindeki enfeksiyon çok ilerlemiş, çocuğun sağlığını ve daimi dişlerini etkileme tehlikesi varsa, kontrollü bir şekilde gerekli koşullar yerine getirilerek süt dişi çekilebilir. Böyle bir durumda mutlaka yer tutucu (sabit veya hareketli, pasif veya aktif olmak üzere) yapılmalıdır.

Süt dişlerinin çekim kararı verilirken mutlaka panoramik röntgen alınmalıdır. Alttaki daimi dişin gelişimine, süt dişinin kökünün daimi diş ile ilişkisine mutlaka bakılıp analiz edildikten sonra çekim kararı verilmelidir. 

Süt dişleri alttan gelen daimi dişlerin baskısıyla köklerin erimesi sonucu düşer. Dişler çürük nedeni ile zamanından önce kaybedilirse, boşluğun her iki yanındaki dişler çekim boşluğuna doğru eğilir. Bu durumda alttan gelecek sürekli diş için gerekli mesafe kaybedilmiş olur. Daimi diş, üzerindeki süt dişinin erken çekilmesi ve komşu dişlerin boşluğu doldurması sebebiyle damak veya yanak tarafına doğru çapraşık çıkarak ortodontik bozukluklara sebep olur. 

 

Ortodontik Tedavi Ne Zaman Yapılmalı

7. Ortodontik Tedavi Ne Zaman Yapılmalıdır?

Çene gelişim yetersizliği olan çocuklarda koruyucu ortodontik tedaviler 6-12 yaş dilimi içerisinde yapılmalıdır. Aksi halde 12 yaşını geçen çocuklarda, tedavisi ağır medikal ve ekonomik yükler getiren uzun süreli ortodontik tedavilere ihtiyaç duyulabilir.   

Bakımı İhmal Etmemek, Tedaviyi Geciktirmemek Önemli

Doğal, orjinal dişlerin konforunu hiçbir suni materyal (takma dişler) sağlayamaz. Süt veya daimi dişlerin çekilmemesi, erken teşhis ile çürüklerin tespit edilerek dolgularının yapılması, enfeksiyona uğramışsa tedavi edilmeleri ve doğal dengesinin devam ettirilmesi açısından önemlidir. Keza doğa,  zamanı gelen süt dişinin düşmesi, alttaki daimi dişin yerine yerleşmesini mükemmel bir işleyişle sağlamaktadır.

Yeter ki insanoğlu vücudunun ihtiyaç duyduğu bakımı zamanında uygulasın. Bakımsızlık sebebiyle dişlerini çürütmeyip; çürümüş ise de zaman kaybetmeden tedavilerini yaptırsın.

8. Çocuklarda Süt Dişlerinin Tedavisinde Bunlara Dikkat!

  • Tedavinin yüksek standartlar ile donatılmış ortamlarda yapılması önemli

Çocuklarda süt dişlerinin tedavisinin yüksek standartlar ile donatılmış hastane ve kliniklerde, özellikle fakülte ortamlarında yapılmasının çok önemlidir. Fakültelerde birçok branş iç içedir ve bazen farklı branşlardan konsültasyon almak gerekebilir. Koltukta tedavisi mümkün olmayacak hastalar ise genel anestezi ve sedasyon gibi uygulamalarla, hastane bünyesinde güvenli ve rahat bir ortamda tedavi edilmeliler. 

Konular :

süt dişleri, süt dişlerini korumak, süt dişlerini nasıl koruyabiliriz, süt dişlerinde çürük