Ergenlikte Parasal Durum Nasıl Ayarlanmalı?

Melis DEMİRYAS
Yayın : 07.12.2011 - Güncelleme : 03.05.2024

“Liseye giden kızımızın parasal konularda sorumluluk duygusu geliştirmeye ihtiyacı var. Tüm masraflarını biz karşılıyoruz. Yarım günlük bir işte çalışıyor ve hangi masraflara katkıda bulunması gerektiğinden emin olamıyoruz. Ayrıca maddi kayıtlarını tutmasını ona nasıl öğretebiliriz? Bir bütçe yapmasını bekleyebilir miyiz?

Ergen çocuğunuzun, ihtiyaçları ve istekleri arasında doğru ayrımı yapabilmesi, parasını daha iyi değerlendirme kararları vermesine ve olası akran baskısına karşı direnmesine yardımcı olacaktır. İhtiyaç; yiyecek, giyecek veya barınma gibi günlük yaşamda öncelikle ihtiyaç duyulan birçok şeyi kapsar. Bir istek ise yurt dışı gezisi veya pahalı bir marka telefon gibi, sahip olunması güzel olan fakat önceliği sonra gelen taleplerdir. 

Uzman pedagogların bu konuda takipçimize verdiği öneriler eminiz birçok aileye yardımcı olacaktır. 

1. Gençler İçin Para Yönetimi (9-18 Yaş Arası İçin Uygundur)

Kızınızla parasal değerler konusunda bir uzlaşmaya vardıktan sonra anne baba olarak, onunla bir çeşit iş toplantısı düzenleyebilirsiniz. 

Şu konuları açıkça fakat kibarca ve akıllıca onunla tartışmayı deneyin.

• Önce, kızın ve ailenin masrafları nelerdir?
• Hayat pahalılığı nasıldır?
• Onun gelecekle ilgili planları nelerdir?
• Üniversiteye devam edecek mi? Yoksa bir mesleki eğitim mi alacak?
• Bir araba almayı ya da kendi evine çıkmayı istiyor mu?
• Çocukların kısa sürede elde etmek istedikleri bütün bu önemli şeyler ne kadar etmektedir?

•  Ona Yapabileceklerinizi ve Yapamayacaklarınızı Anlatın

Gelecekle ilgili planlarında en iyi şekilde nasıl hazırlanabileceğini ve anne baba olarak ona yardım etmek için sizin yapabileceğinizi ve yapamayacaklarınızı tartışın. Daha sonra, ona basit bir bütçe hazırlamasında yardımcı olun ve bu bilgileri bir deftere ya da bilgisayarınıza aktarın.

• Geleceğini Nasıl Planladığını Öğrenin

Üniversiteye ya da başka bir mesleki eğitime devam etmeyecekse, aile bütçesine katkıda bulunmasını, para biriktirmesinin ve geleceğini planlamasının zamanı gelmiştir. 

• Onaylamayan ve Suçlayan Bir Tavır Takınmayın 

Eğer olgun ve sorumluluk sahibi bir kişi ise, kendi ihtiyaçlarını karşılama sorumluluğu kendisine bırakabilirsiniz. İsterseniz onun gelirini destekleyebilirsiniz.

Giysi, ulaşım, yemek ve diğer masraflarını kazandığı parayla karşılayabilmesi için ona yol gösterin. Biraz para biriktirmesi ve bazı ihtiyaçlarından önce gerekli yerlerde yardımda bulunması için onu yüreklendirin.

Bu olumlu ve yardımsever tavrınızı sürdürün, onaylamayan ve suçlayan bir tavır takınmayın. Bir çocuğa parasını nasıl idare edeceğini öğretmenin, hayatta başarılı olmasını sağlayacak diğer bazı değerlerini de kazandırdığını göreceksiniz.

"Bir Türlü Para Yönetimimi Beceremiyorum" Diyen Gençlere Öneriler 

2. Gençler Para Yönetimini Kendileri Nasıl Ayarlayabilirler?

• Gereksiz Harcamalardan Kaçının

Para harcamak hayatın büyük bir parçasıdır. Ancak harcamalarınıza dikkat etmezseniz fazla harcama yapmak veya borçlanmak kolay olabilir. Harcamalarınızın düzenli olmasının bazı önemli yolları vardır.

• Harcamalarınızı anlayın:

Para harcadığınız her şeyin bir listesini oluşturun. Sonra kendinize şu soruyu sorun: "Ne olmadan yaşayamam?" Sorunun yanıtı sizin gerçek ihtiyaçlarınızdır ve önceliklendirilmelidir.

• Kişisel değerlerinizle uyum sağlayın:

Hayatınıza neyin değer kattığını ve etkisinin maliyetine değip değmeyeceğini düşünün. Örneğin, sağlığınız bir öncelikse ve yalnızca organik yiyecekler yiyorsanız, ek maliyet, faydalara değebilir.

• Alternatifler arayın:

Algıladığınız ihtiyaçlardan bazılarının aslında istekler olduğunu fark edebilirsiniz. Aynı hedefe ulaşmanın alternatif bir yolu olabilir. Örneğin, kilo vermek istiyorsanız ancak spor salonu üyeliği için ödeme yapmak istemiyorsanız, aynı sonucu elde etmek için evde egzersiz yapabilir veya koşmaya başlayabilirsiniz.

İstediğiniz şeylere yapılan harcamaları tamamen ortadan kaldıramazsınız ama azaltabilirsiniz. Eğer arkadaşlarınızla güzel bir akşam yemeği eşliğinde dinlenmeyi seviyorsanız, belki de bunu her hafta sonu yerine ayda bir kez yaparsınız. Bu şekilde yine de eğlenebilecek ve mali durumunuzu aşırıya kaçmadan koruyabileceksiniz.