Hamilelikte İdrar Yolu Enfeksiyonu Nasıl Önlenir?

Op. Dr. Yunus Çavuş
Yayın : 17.07.2019 - Güncelleme : 27.02.2025

Gebelikle ortaya çıkan idrar yolu değişikliklerine bağlı olarak idrar yolu enfeksiyonlarında artış görülebiliyor. Peki gebelikte idrar yolu enfeksiyonundan korunmak mümkün mü?  Hamilelikte idrar yolu enfeksiyonu tehlikeli mi? Tekrar eden idrar yolu enfeksiyonunda tedavi nasıl olmalı? 

İdrar yolu enfeksiyonlarının tedavi edilmezse böbrek enfeksiyonlarına yol açabildiğini belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Yunus Çavuş, gebelik döneminde oluşabilecek idrar yolu enfeksiyonları ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Uzmanlar, gebeliğin 6-24’üncü haftaları arasında idrar yolu enfeksiyonları açısından riskin arttığına dikkat çekiyor. 

Hamilelikte İdrar Yolu Enfeksiyonuna Karşı Hangi Önlemler Alınmalı? 

1. Gebelikte İdrar Yolu Enfeksiyonuna Karşı 5 Önlem  

Böbrek enfeksiyonları erken doğum ve bebekte düşük doğum ağırlığına neden olur. Tedavi erken ve uygun şekilde yapılırsa bu enfeksiyonların bebeğe zararı olmaz.

İdrar yolu enfeksiyonları, gebelik döneminde anne adaylarının sık karşılaştığı sağlık sorunlarından biri olarak görülüyor. Ciddi hastalıklara yol açabilen bu önemli problem, belirti vermeden de ortaya çıkıp ilerleyebiliyor. Gebelik sürecindeki anne adayları için idrar yolları enfeksiyonlarından korunmada bol ve yeterli su tüketiminin yanı sıra düzenli doktor kontrollerinin de yaptırılması büyük önem taşıyor.

2. Hamilelikte İdrar Yolu Enfeksiyonları Belirti Vermeden İlerleyebilir 

Gebelik döneminde enfeksiyonlara bağlı olarak mesaneye ulaşan bakteriler herhangi bir belirtiye yol açmadan idrar torbası içinde canlı olarak kalabilir ve idrarla da şikayete yol açmayabilir.

Sessizce ilerleyen ve yüksek enfeksiyon seviyesine ulaşan bakteriler bazı durumlarda mesane ya da böbrek iltihabına yol açabilir. Gebelerin %10’unu etkileyen idrar yolu enfeksiyonlarına karşı gerekli önlemler alınmalıdır. 

 Hamilelikte idrar yolu enfeksiyonu ne zaman tehlikelidir?

3. Hamilelikte İdrar Yolu Enfeksiyonları Tekrarlıyorsa Ne Yapmalı? 

Gebelikte, doktorun uygun gördüğü güvenli antibiyotikler, 3-7 günlük tedavi ile idrarda belirti vermeyen bakteri varlığını enfeksiyona dönüşmeden tedavi edebilir. Tedavi bitiminde de mutlaka tekrar idrar kültürü yapılmalıdır.

Şikayetleri tekrarlayan veya geçmeyen hastalar için yeni tedaviler gerekebilir. Enfeksiyonların yeniden görülmesi halinde doğumsal idrar yolları anomalileri yönünden daha ileri tetkiklerle sorunun nedeni araştırılmalıdır.

4. Hamilelikte İdrar Yolu Enfeksiyonu Bebeğe Zarar Verir mi?

• Bebeğin Hayatını Tehlikeye Girebilir 

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonları erken doğuma ve su keseninin erken açılması gibi bebeğin yaşamını riske sokabilecek önemde sorunlara neden olabilir. Bu nedenle idrar yolu enfeksiyonu olan anne adaylarının doğum şekline de enfeksiyonun durumuna göre karar verilmektedir. Bu gebe grubu için normal doğum önerilmektedir.

5. İdrar Yolu Enfeksiyonu Hamilelikte Nasıl Önlenir?

• Tedavi Bebeğe Zarar Vermeyecek Şekilde Uygulanıyor

İdrar yolu enfeksiyonları hamilelikte yaygın olduğundan, doğum öncesi bakımınızın bir parçası olarak bir kültür testi yapmak için idrar örneği verilir Testte, idrarınızda enfeksiyona neden olabilecek belirli bakteri türlerine bakılır. 

İdrar yaparken ağrı ve yanma, idrar yapma sıklığında artma, idrarda kan, karnın alt kısmında kramp ve ağrı, ateş, titreme, mesanede baskı hissi ve hassasiyet gibi şikayetlerde doktora başvurulması gerekiyor. Tedavide antibiyotikler kullanılıyor. Kullanılan antibiyotikler bebeğe zarar vermeyecek şekilde seçiliyor. 

• Günde 6-8 bardak su içilmeli.
• Yaban mersini ekstreleri kullanılabilir.
• Kafein, alkol, rafine şeker ve hazır meyve suları tüketilmemeli.
• C vitamini (günde 250-500 mg), beta karoten (günde 25,000-50,000 ünite) ve çinko (günde 30-50 mg) enfeksiyon riskini azaltır.
• Sık idrar yapılmalı ve mesane tamamen boşaltılmalı.
• İlişkiden önce ve sonra idrar yapılmalı.
• İdrar yolu enfeksiyonu varsa cinsel ilişkiye ara verilmeli.
• Cinsel bölge temizliği düzenli ve önden arkaya doğru yapılmalı. Sert sabunlar ve kimyasallar kullanılmamalı. Sık çamaşır değiştirmeli. Sıkı çamaşır ve kıyafetler giyilmemeli ve pamuklu çamaşır tercih edilmeli.
• Banyoda 30 dakika üzerinde ıslak kalınmamalı.

6. Gebelikte İdrar Yolu Enfeksiyonundan Korunmanın Yolları 

• Günde en az 2,5 litre su tüketimi ve bunun yanında taze sıkılmış meyve suyu önemlidir. Özellikle ambalajlı, şekerli sıvılardan kaçınılmalıdır.
• Gebelikte enfeksiyona yatkınlığın artması bağışıklık sistemi ile ilgili olduğundan beslenmeye dikkat edilmelidir.
• Mümkün olduğunca sık tuvalete gitmeli, sıkışıncaya kadar beklememeli ve idrarın mesaneden tamamen boşaltılmasına dikkat edilmelidir.
• Tuvalet sonrası genital bölge temizliğine dikkat edilmelidir.
• İdrar yaparken yanma, sızlama, bulantı, ateş, kasık ve alt karın ağrısı gibi şikayetlerden biri dahi olsa hastaneye başvurulmalı. Rutin gebelik takibinde de idrar tahlili ve idrar kültürü sonuçları değerlendirilmelidir.