Kanguru Bakımının Anne ve Bebek İçin Faydaları Nelerdir?
Ayşegül BAŞARAN Yayın : 06.04.2013 - Güncelleme : 05.02.2024
Doğması gereken zamandan daha erken hayata merhaba diyen prematüre bebeklerin anneyle iletişiminin nasıl kurulabileceği ve kanguru bakımının anne-bebek ilişkisindeki önemine dair uzmanlar bakın neler söylüyor.
Bebeği yaşama bağlayan en önemli şey annesinin sıcak kucağı ve sevgisidir.
Ne Zaman Kanguru Bakımı Gerekebilir?
Kangurular yavrularını karınları üzerinde bulunan bir kesede taşıyarak onunla devamlı sıcak bir temas halinde bulunurlar. Bundan esinlenilerek yenidoğan yoğun bakım servislerinde uygulanan kanguru bakımında prematüre veya düşük doğum ağırlıklı bebekler, sadece altı bağlanmış, başında bir başlık olacak şekilde annesinin göğüsleri üzerine yatırılarak emzirtilir ve anne sıcaklığını hissederler.
Anne ve bebek arasında oluşan sevgi ve yakın bağ prematüre bebeğin hayatta kalmasını sağlayan en önemli unsurlardan biridir. Şefkatli fiziksel temas, prematüre bebeğin solunum ve kalp ritimlerini geliştirir; annenin sesi, onun mırıldanmaları bebeğin nörolojik ve zihinsel gelişiminin tetikleyicisidir.
Bebeğin vücut ısısı korunur, anne ve babası ile arasında psikolojik bir bağ kurulur.
Kanguru bakımı olan prematüre bebekler, anne sütleri ile daha iyi beslenirler, daha sakin uyurlar ve hastaneden daha kısa süre içinde taburcu edilirler.
Bu bebeklerin kilo alımları, oksijen durumları daha iyi olmakta ve kalp atışları düzgün seyretmektedir.
Ten tene bakım olarak da bilinen Kanguru bakımı, ebeveynlerin bebeklerini doğrudan çıplak tenlerine tutabilmelerinin bir yoludur. Bebeğinizle bağ kurmayı teşvik eder; onun duygusal ve fiziksel gelişimini desteklemeye yardımcı olur. Kanguru bakımı olarak da nitelendirilen Ten-Tene Temas, özelikle prematüre çocuklarda anne çocuk ilişkisinin kurulmasına ve çocuğun gelişimine çok faydalıdır.
Kanguru bakımı sakin bir ortamda annenin göğsüne çocuğun yatırılmasıyla bebek anne tensel kontağının sağlanmasıdır.
Öncelikle yarım saatle başlanır ve süre giderek artırılabilir. Hastanelerde yenidoğan ünitelerinde solunum makinesi desteğine ihtiyaç duymayan her bebekte uygulanabilir. Oksijen ihtiyacı olan ya da nazal CPAP'li bebekler de uygun adaylar olabilir.
Kanguru bakımının prematüre bebeklerde uyku süresini artırdığı ve bebeğin ağlamasını azalttığı gözlenmiştir.
Prematüre bebeklerde en korkulan şeylerden biri de solunumun düzenlenememesi ve nefessiz kalmadır. Kanguru bakımıyla nefessizliğin dört kat azaldığı, solunumun ve kalp seslerinin düzene girdiği dışarıdan oksijen gereksiniminin %50 düştüğü tespit edilmiştir.
Prematüre bebeklerde ısı regülasyonu bir diğer önemli konudur. Beden kontağıyla görülmüş ki anne en iyi ısı düzenleyicisi. Bebeğin vücut ısısı düştüğünde annenin vücut ısısı yükseliyor ya da bebeğin vücut ısısı yükseldikçe; anne bebeğe göre vücut ısısını düşürüyor ve bebeğini koruyor.
3. Prematüre Bebekler İçin Kanguru Bakımının Faydaları
- Bebeği Yaşama Bağlayan En Önemli Şey Annesinin Sıcak Kucağı ve Sevgisidir
Yapılan son araştırmalar, günde 50 dakika anneyle ten kontağı olan çocukların 8 kat daha fazla emdiğini ortaya koyuyor. Ten kontağıyla daha fazla süt salgılanması sağlanıyor ve çocuk anne memesine daha çabuk ulaşıyor.
Kanguru bakımı uygulanan prematüre bebeklerin hastanede yarı yarıya daha kısa sürede kaldıkları tespit edilmiş. Aslında bebeği yaşama bağlayan en önemli şey annesinin sıcak kucağı ve sevgisi.
4. Kanguru Bakımı Hangi Bebeklere Uygulanıyor?
Kanguru bakımı yenidoğan yoğun bakım servislerinde durumu uygun olan ve yardımcı solunum cihazı uygulaması gerektirmeyen 1500 gramın altındaki bebeklere yapılabilir. Kanguru bakımına günde 30 dakika ile başlanır. Bebeğin durumuna göre bu süre günde 2-3 saate kadar uzatılabilir.
Kanguru Bakımının Anne ve Bebek İçin Faydaları Nelerdir?
• Bebeklerin uyuduğu dikey pozisyon, onları düşük ağırlıklı bebeklerde hastalık ve ölüme en sık neden olan geriye kaçış ile akciğerlere mama kaçması riskinden korur.
• Anne ve prematüre bebeklerin birbirinde uzak olmaları halinde yaşanan önemli bir sorun sütün gelmemesidir. Kanguru bakımı ile annenin göğüslerine bebeğin sürekli yakın olması süt üretimini artırır.
• Anne ve bebek arasında oluşan yakın temas ile bebekte terk edilme korkusu ortadan kalkar.
• Direkt ten teması termal battaniye ya da normal kuvözün sağladığı sıcaklıktan daha iyi bir sıcaklık sağlar.
• Anne ve bebeğin yakınlığı bebeğin ağlamalarının azalmasını sağlayarak bebeğin fazla enerji harcamasını önler ve kan dolaşımının düzene girmesini sağlar.
• Kanguru pozisyonu aynı zamanda bebeklerin bağışıklık sistemlerini güçlendirerek enfeksiyonlardan da uzak tutar ve annelerin bebeklerini bu anlamda yakından takip etmelerini sağlar.
• Annenin dokunuşları, sesi, mırıldanması ve hatta kalp atışı bebeğin nefes almasını canlandırarak prematüre bebeklerde sıklıkla görülen apne (solunum durması) önlenmiş olur.
Özetle: Kanguru Bakımının Bebeklere Faydası Nelerdir?
- Bebeğin kalp atışını ve nefes almasını düzenler.
- Bebeğin kilo alımını artırır ve ölüm riskini azaltır; bu özellikle prematüre bebekler için önemlidir.
- Oksijen doygunluğu seviyelerini iyileştirin.
- Vücut sıcaklığının korunmasına yardımcı olun.
- Daha uzun süre sessiz ve sakin uykuyu destekler.
- Emzirmenin daha kolay olması için bebeğin annesinin göğüslerine erişmesine yardımcı olun.
- Bebeğin ağrı algısını azaltın, stresi ve ağlamayı azaltın; topuktan kan alma ve enjeksiyon öncesinde kanguru bakımının bebekte ağrı ve sıkıntıyı azalttığı gösterilmiştir.
5. Kanguru Bakımına Hazırlanmanın Yolları
Kanguru bakımı için dikkatli olmanız ve 'hazır' olmanız önemlidir:
- Acelenizin olmadığı ve bebeğinizi kucağına almanın keyfine odaklanabileceğiniz bir zaman seçin.
- Önü kolayca açılan bir gömlek giyin veya önü açık bir hastane elbisesi giyin.
- Annenin sütyenini çıkarması, bebeğin göğüslerine serbestçe erişebilmesine yardımcı olur.
- Destek için bir veya iki yastık bulundurun ve bebeğinizin üzerine koyacak bir battaniyeniz olduğundan emin olun.
- Bebeğinize bağlı herhangi bir boruyu sabitlemek için yanınızda bant bulundurun.
- Parfüm, duş jeli veya pudra vb. kokulu kimyasallar kullanmaktan kaçının. Bebeğinizin kokunuzu alabilmesi önemlidir.
- Kolçaklı ve yüksek, destekleyici sırtlı rahat bir sandalyeye oturun. İsterseniz ayak dayama yeri isteyin.
- Önceden tuvalete gidin, yanınızda bir içki için ve siz de kendi rahatınıza odaklanın.
- Bebeğiniz karyolasından transfer edilirken nazikçe konuşun ve onlara neler olduğunu anlatın.
- Bebeğinizin ipuçlarına veya sinyallerine karşı duyarlı olun; bu onun duygularını anlamanıza yardımcı olacaktır.
"kanguru bakımı, prematüre bebeğe kanguru bakımı, kanguru bakımının faydaları"
