Erkek Kısırlık Nedeni Varikosel Çocuklarda da Görülüyor!

Prof. Dr. Recai Pabuçcu
Yayın : 15.03.2013 - Güncelleme : 03.02.2025

Erkek kısırlığının en büyük nedenleri arasında varikosel üst sıralarda yer alır. Şikayete sebep olan varikosel, kısırlık ile yumurtalık ağrısına sebep olur. Çocuklarda varikoselektomi konusunda fikirbirliği yoktur. Çünkü çocuğunuzda varikosel olmasına rağmen hiçbir şikayeti olmayabilir. Bakın uzmanlar ailelere hangi önerilerdi bulunuyor. 

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Recai Pabuçcu, erkek kaynaklı kısırlığın pek çok farklı nedeninin olduğunu belirtirken, artık bu sorunların çözümsüz olmadığını ve tespit edilen probleme yönelik tedaviyle, kısırlık sorunu yaşayan çiftlerin de bebek sahibi olabildiğinin altını çiziyor.

 Erkeklerde görülen infertilite yani kısırlığın sebebi, iç ve dış faktörler veya bilinmeyen nedenlerle olabiliyor ve bazen de genetik nedenlere bağlı olarak karşımıza çıkabiliyor. 

Çocuklarda ve Ergenlerde Varikosel: Ne Zaman ve Nasıl Tedavi Edilir?

1. Varikosel  Neden Olur? 

Varikosel, testis ve çevresindeki organların toplar damarlarının genişlemesidir. Bu olay erkeklerin yaklaşık %20’sinde görülür. Ergenlik öncesi erkeklerde daha nadirdir. Yetişkinlerde %15-20 arasında görülmektedir. Varikoseli bulunan çocukların % 75’inde testis küçülmesi, % 90’ında anormal testis biyopsisi sonucu bulunur.

Varikosel sorunu normal erkeklerin % 15’inde, kısırlık nedeniyle araştırılan erkeklerin yaklaşık % 40’ında saptanır. 

Spermatik kord testisle alakalı kanlanma ve üreme ile ilgili yapıları taşıyan bir yapıdır. İçinde bulunan önemli yapılar testisi besleyen ve testisle ilişkili arter ve venler, spermi testislerden idrar kanalına taşıyan vas deferens dir. Bu yapının içinde bulunan venlerin oluşturduğu ve testisin gerek ısısını ayarlayan gerekse kirli kanı toplayan yapısına ise pampiniform pleksus denilir. 

Varikosel, pampiniform pleksusutaki venlerin skrotumda kalan kısmının normalden geniş olması ve geriye akım olmasına denilir. Bu halk arasında bilinen ve bacaklarda çok ayakta durmakla alakalı olan varislerle aynıdır. Anatomik yapı nedeniyle varikosele solda sağa oranla daha fazla rastlanmaktadır. 

Varikoselin oluşumuyla ilgili birçok görüş olmakla beraber belli başlıcaları şunlardır: 

• Spermatik venlerde tam olgunlaşmamış veya olmayan kapakçık yapıları.
• Sol spermatik venin sağa göre genişlemeye uygun anatomik yapısı. 

2. Çocuklarda Varikosel Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Varikosel genelde semptom vermemekle beraber, çocukluk yaş döneminde testide ağrı ve dışarıdan skrotuma bakıldığında belirgin görülen koyu renkli damarlarla kendini belli edebilir. 

Bununla beraber varikosele bağlı her iki testis boyutunda varikoselli tarafın daha küçük olmasından dolayı uyumsuzluk görülebilir.

Çocukta Varikosel Nasıl Anlaşılır?

Prof. Dr. Recai Pabuçcu, genetik faktörler, bazı hastalıklar, doğuştan var olan anormallikler, hormonal ve kimyasal sebeplerin de erkekte infertiliteye sebep olduğunu belirtiyor. Bu sebeple erkek kısırlığının altında yatan sebebin araştırılması ve doğrudan probleme yönelik tedavi programının belirlenmesi gerektiğini söylüyor.

3. Çocuklarda Varikosel Nasıl Teşhis Edilir? 

Varikosel büyüklüğüne göre 3 derecede sınıflanır. Grade III varikoseller dışarıdan görülür. Grade II varikoseller de muayene ile anlaşılabilirken. Daha küçük varikosellerde skrotal dopler ultrason gerekebilmektedir. 

Varikosel genellikle sol tarafta ortaya çıkar. Bunun nedeni de sol testis toplar damarlarının sol böbrek toplar damarına direk ve dik açıyla açılmasıdır. Bu nedenle sol tarafta %90, sağ tarafta ise yaklaşık %10 oranında görülmektedir.

Karın arka duvarı lenf bezlerinin büyümesi, böbrek tümörlerinin damarlara baskı yapması, karın arka duvarı kanserlerinin, toplar damarlarda tıkanma yapması gibi karın arka duvarı hastalıklarında varikosele rastlayabiliriz. Bu ciddi hastalıklar sonucunda da varikosel oluşabileceği için hastaların daha dikkatle muayene edilmeleri gerekmektedir.

Varikosel Nasıl Tedavi Edilir? 

4. Çocuklarda Varikosel Nasıl Tedavi Edilir? 

Ergenlik dönemindeki varikoselerde ameliyat endikasyonu etkilenen testiste 2-3 cm’lik azalma ve varikoselin neden olduğu ağrıdır. Cerrahi ve Perkütan Embolizasyon kullanılan yöntemlerdir. Günümüzde en popüler ve başarılı yöntemlerden birisi subinguinal mikroskopik varikoselektomidir ve komplikasyon oranları oldukça düşüktür.