LGS İçin Öneriler: "Deneme Sınavları ile LGS’nin Provasını Yapın ve Dengeli Beslenerek Zihinsel Başarınızı Artırın!

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 29.05.2018 - Güncelleme : 25.05.2023

Sınava sayılı günler kala gittikçe artan sınav kaygısı yeme bozukluklarını da beraberinde getirebiliyor. Yaşanan kaygının kontrol edilemez boyutlara ulaşması kilo kayıplarından mide bulantısına kadar birçok sağlık problemine neden olabiliyor. 

Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavı 4 Haziran’da gerçekleştirilecek ve bu uzun maratonun en önemli kısmı sona erecek. Peki, bu süreçle nasıl başa çıkabiliriz? Sınava sayılı günler kala neler yapmalı, nelere dikkat edilmeli? Bu ve benzeri soruların yanıtlarını Psikolojik Danışma ve Rehberlik Uzmanı Sibel Durak'tan aldık.

İşte, stresin azaltılmasında düzenli uyku saatleri, düzenli egzersiz programları, yeterli ve dengeli bir beslenme programının önemine dikkat çeken uzmanlardan hem fiziksel iyiliği hem de zihinsel başarıyı artıracak beslenme ve çalışma önerileri. 

LGS’ye sayılı günler kala öğrencilere ve ebeveynlerine altın değerinde öneriler.  

Sınava Çalışmanın En İyi Yolunu Öğrenin

1. Deneme Sınavları ile LGS’nin Provasını Yapın  

• Uzun süredir sınavlara hazırlanan gençlerin en sık yaptığı hatalardan birinin sınav yaklaştıkça çalışma tempolarını düşürmeleri ya da çalışmayı bırakmaları. 
• Vazgeçmeden çalışmaya devam edin. 
• Eğer psikolojik olarak rahat hissediyorsanız son güne kadar ders çalışabilirsiniz. 

2. Deneme Sınavlarına LGS Saatlerinde Başlayın

• Her gün gerçek sınavın bir provası gibi düşünerek deneme sınavı yapın.
• Vücut saatini sınavın başlangıç saati olan 09.30’da ve 11.30’da soru çözüyor olmaya alıştırmak için deneme sınavlarına bu saatlerde başlamaya özen gösterin. Masanızda kurşun kalem, silgi, kalemtıraş, suyu hazır bulundurun.
• Sınavı uyguladığınız alana girilmemesi yönünde çevrenizdekileri bilgilendirin. Alarm kurup kendinize Sözel Bölüm için 75 dk., Sayısal Bölüm için 80 dk. süre verin ve sınav bitti alarmı çalıncaya kadar masadan kalkmamaya özen gösterin.
• Deneme sınavının ardından yanıtlarınızı kontrol edin.
• Boş bıraktığınız ve yanlış yaptığınızın soruların doğru cevaplarını mutlaka araştırın, bu en kalıcı öğrenme yöntemlerinden biridir. Konu tekrarları yapın. Önceki çalışmalarınızda aldığınız önemli notların üzerinden geçin.

LGS Başarısını Artırmanın Yolları

3. Güçlü Bir Hafıza ve Dikkat İçin Doğru Beslenin

Sınav günlerinde beslenmeye yönelik yapılacak değişiklikler metabolizmanızı olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle sınav yakın dışarıda yemekten kaçının. Bol bol su için. Beynimizin %90’ı sudan oluşur. Sınava hazırlık sürecinde bol su içmek düşünme gücünüzü arttırmada çok faydalı olacaktır. 

Hayatımızın her döneminde bir yaşam standardı olarak uygulamamız gereken yeterli ve dengeli beslenme olgusu hem fiziksel iyiliği hem de zihinsel başarıyı doğrudan etkileyebiliyor. Yeme bozukluklarının en önemli nedenlerinden birisi, kaygı veya stres gibi olgular… 

Sınava sayılı günler kala gittikçe artan sınav kaygısı, birçok yemek bozukluğunu da beraberinde getirebilir. Bu süreç kilo kayıpları, aşırı kilo alma, mide bulantısı, kabızlık ve baş dönmeleri gibi sağlık problemlerine neden olabilir. Ailelerin bu süreçte beslenme konusunda titiz davranması ancak öğrenci üzerinde aşırı baskı uygulamaması önem taşıyor. 

Dengeli beslenme zihinsel başarıyı artırıyor.

• Günün en önemli öğünü kahvaltı 

Yapılan araştırmalar, sabah kahvaltısı eden kişilerin dikkat ve odaklanma sürelerinin ve buna bağlı olarak başarı düzeylerinin, kahvaltı yapmayanlara oranla daha yüksek olduğunu gösteriyor. Çünkü beynimiz kan şekeri ile çalışıyor ve sabah uyandığımızda kan şekerimiz düşük oluyor. Bu yüzden mutlaka güne; süt, kepekli ekmek, peynir, yumurta, pekmez, yulaf ezmesi gibi besleyici değeri yüksek gıdalar tüketerek başlamak önemli.

•  Hiçbir öğün atlanmamalı! 

Kan şekerinin hızlı düşüşlerini engellemek için hiçbir öğün atlanmamalıdır. Ara öğünlerin şeker içeren, kan şekerinin hızla yükselip, düşmesine sebep olan tatlı, çikolata, hazır meyve suları yerine, kan şekerini yavaş yükselten ve düşük kalori içeren meyve, yoğurt, küçük kepekli sandviç, ayran gibi gıdalardan oluşmasına özen göstermek gerekir.

• Bol bol antioksidan  

Stresin azaltılmasında besinlerde bulunan antioksidanların yeterince tüketilmesi önemlidir. Balık, ceviz, fındıkta bol miktarda bulunan Omega-3 yağ asitleri antioksidandır.

Haftada 2 kez balık, haftada 2-3 kez 5-6 fındık, ceviz tüketimi ile karşılanabilir. Yeşil biber, maydanoz, çilek, ıspanak gibi meyve ve sebzelerde bol miktarda bulunan C vitamini de antioksidandır.

# Reklam 

4. Sınava Yakın Tarihlerde Dışarıda Yemek Yemekten Kaçının

Sınava hazırlanmak sadece çalışmak anlamına gelmiyor. Psikolojik ve bedensel olarak da sınava hazır olmak gerekiyor. Öğrencilerin sınav öncesi kafasını dağıtmak amacıyla aşırı yorucu etkinliklerden kaçınması gerek.

Normalde yapılan faaliyetler dışında etkinlik planlanmamasını, aşırı derecede çay, kahve gibi uyarıcı içeren maddelerden ve sakinleştirici ya da uyarıcı niteliği taşıyan ilaçlar kullanmaktan kaçınılmalıdır. 

 LGS İçin Öneri Dengeli Beslen Zihinsel Başarını Artır  

5. Sınava Yakın Günlerde Nasıl Beslenmeli? 

Sınav öncesi, sabahı ve sırasında beslenme önerileri 

- Sınavdan bir gün önce daha önce tüketmediğiniz bir besini ilk defa o gün denemeyin! 

- Tüm öğünlerinizi evde ve daha önce yediğiniz yemekleri tüketerek geçirin. 

- Kan şekerinizin ayarlanması ve başarı oranınızın artması için meyve, kepekli ekmek, süt ve ürünleri gibi gıdaları tercih edin. 

- Bir gün öncesinde çok yağlı, ağır gıdalar yerine protein, karbonhidrat, yağ dengeli hafif gıdalar tercih edin. 

- Huzursuzluk, kalp çarpıntısı ve uykusuzluk gibi sağlık problemleri için bitki çaylarını tercih edin. 

- Sabah kalktığınızda süt, yumurta, peynir, kepek ekmek, yulaf ezmesi gibi kan şekerinizi hızla yükseltip düşürmeyecek dengeli bir sabah kahvaltısı edin. 

- Sınav sırasında şekerli gıdalar tüketmeyin. Kan şekerinizin düşmemesi için küçük kepekli sandviç, kepekli bisküvi, paket süt, su gibi besinler tüketin.

6. Sınav Stresini Önlemek İçin Nelere Dikkat Edilmeli?  

• Endişelenmek yerine hedefe odaklanın

Öğrencilerin konuşma ve davranışlarıyla sınava yönelik kaygılanmasına neden olan insanlarla görüşmemesi gerektiğini hatırlatan Durak, şöyle devam ediyor: “Ya kazanamazsam… Ailem ya da arkadaşlarım ne der? Çok eksiğim var. Çok az zaman kaldı gibi şeyleri düşünmek yerine hedefe odaklandığınızda kısa sürede neleri başarabileceğinizi düşünün. Eksik konularınızın neler olduğunu tespit ederek çalışma sürecinizi nasıl daha verimli hale getireceğinizi planlayın. 

• Çocukların yanında stres yaratan tartışmalardan uzak durun

 Çocukların rutinini bozmamaya özen gösterin. Onların çalışma, uyku, dinlenme, yürüyüş yapmak gibi faaliyetlerini düzenlemelerine destek olun. ‘Şunu yap, bunu hala yapmadın mı?’ gibi olumsuz yönergelerle sorgulama yapmayın. Stres yaratacak konuşmalardan, tartışmalardan uzak durun. Sakin kalıp, çocuklarınıza yanlarında olduğunuzu hissettirin.

• LGS Stresinizi Azaltmak İçin Rezene Çayı Tüketin

Özellikle rezene gibi sakinleştirici etkisi olan bitki çaylarının tüketilmesi stresi azaltmak konusunda yardımcı olabilir. Kahve, kola ve çok fazla tüketilen çay kalp çarpıntısına, huzursuzluğa, endişe ve uykusuzluğa sebep olduğundan her dönemde uzak durmak gerekir. C vitamin içeriği yüksek bitki çayları, taze sıkılmış meyve suları kişiyi canlandırır.

• E Vitaminin Tüketilmesi Sınav Stresini Azaltıyor! 

Strese karşı etkin olan yumurta, süt, ıspanak, havuç, kayısı gibi besinlerde bulunun A vitamini ve tahin, kuru baklagiller, fındık, badem gibi yağlı tohumlarda bol miktarda bulunan E vitaminin tüketilmesi sınav döneminde stresin azaltılmasında etkili olacaktır. Tabii stresin azaltılmasında düzenli uyku saatleri, düzenli egzersiz programları, yeterli ve dengeli bir beslenme programı önerilmektedir.