Alerji Hastalıkları Olan Gebeler Neler Yapmalı?
Alerjik hastalıklar, gebelikte en çok karşılaşılan tıbbi sorunlardan birini oluşturmaktadır. Nezle, astım, göz nezlesi, ürtiker, anaflaksi, besin ve ilaç alerjileri bu grupta sayılan hastalıklardandır.
Gebelikte bu hastalıkların yönetimi, anne ve bebeğin sağlığı açısından kritik bir öneme sahiptir. Gebelikte alerjik hastalıklarda, tam bir hikâye ve bulguların dikkatli değerlendirilmesi esastır.
Tanıda alerjik bulguların günlük kaydı ve şüphelenilen alerjenlerin günlük yaşamdan uzaklaştırılarak, izlenmesi yararlıdır. Ancak tanı adına hem anne hem bebeğin sağlığı açısından katı bir diyet kısıtlamasından kaçınmalıdır. Kan testleri, uygulamalı alerji testlerine tercih edilmelidir.
Hayvan Tüyü, Ev Tozu ve Sigara Dumanı Alerjinizi Tetikler
Deri testleri veya besin testleri gibi alerji testleri, ciddi anaflaktik reaksiyonlara sebep olabileceği için mutlaka doğum sonrasına ertelenmesi gerekir. Gebeliğin son aylarında sık rastlanılan vazomotor nezle ve gebelik ürtikeri gibi alerjik olmayan bulgular, alerjik hastalıklarla karıştırılmamalıdır.
Alerji tanısı olan anne adayları, bilinen alerji yapıcı maddelerde özellikle astım tetikleyici solunum yoluyla temas edilebilecek hayvan tüyü, ev tozu, sigara dumanı gibi ortamlardan kaçınmalıdır.
Gebelikte İlaç Kullanımına Dikkat Edilmeli
Aşılama gebelikte başlatılmamalıdır. Gebelik öncesi tedavi başlamış olanlarda tedaviye devam edilebilir ancak doz gebelik süresince arttırmamalı, mümkünse azaltılmalıdır.
Gebelik döneminde özellikle ilk 3 ayda ilaçsız tedavi ed ideal olanıdır. Ancak tedavi edilmeyen herhangi bir hastalığın gebelikte daha ciddi zararlara yol açabileceği durumlarda ilaç kullanımının düşünülmesi gerekir. Örneğin, astım veya başka bir alerjik hastalığı olan gebe bir kadında ilaç kullanılmazsa, bu hastalıklar, anne ve bebeğin sağlığı açısından ciddi risk taşıyan hatta ölümcül durumlara yol açabilir. (akut astım atağı ciddi oksijensiz kalınmasına sebep olabilir.)
İlaçların Belirtilmeyen Yan Etkileri, Sorunlara Neden Olabilir
Alerji ilaçlarının gebelikte kullanımının birçok çalışmada yan etkisi gösterilmemesine rağmen, streoidlerin (kortizon) güvenirliği daha azdır. Streoid kullanan annelerin çocuklarında, gebelik zehirlenmesi, erken doğum, yarık dudak-damak ve düşük doğum ağırlığı bildirilmesine rağmen, tedavi edilmeyen hastalığın (kontrol altına alınamayan şiddetli astım gibi) anne ve bebek sağlığına olumsuz etkisi de göz önüne alınarak kar-zarar oranı hesaplanmalıdır.
Opr. Dr. Banu Çiftçi
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı