Kilo Vermeye Yardımcı Beslenme Planı
Ayşegül BAŞARAN Yayın : 12.03.2013 - Güncelleme : 27.10.2024
Kilo vermek isteyen pek çok insan porsiyon azaltma, tek gıda rejimi, sıvı beslenme gibi yollara başvuruyor. Ancak beslenme uzmanına danışmadan kulaktan dolma bilgilerle zayıflamaya çalışmak, çeşitli sağlık sorunları ya da kısa sürede kilo alımını beraberinde getirebiliyor. Zayıflarken sağlıklı kalmanın yolu, besinleri tanımak ve uzman yardımı almaktan geçiyor.
Formda bir vücuda kavuşmak için tüketilmesi gereken gıdalar hakkında bilgi veren Sağlıklı Beslenme ve Diyet Uzmanı Taylan Kümeli, kilo almayı önleyici beslenme planına dair önemli açıklamalarda bulundu.
Kilo Almamak İçin Nasıl Beslenmeli?
Yağ Tüketiminizi Sınırlandırın
Diyetinizdeki her tür yağ miktarını azaltın. Ortalama olarak günlük kalorinin neredeyse yüzde 40'ını yağlardan aldığımız tahmin edilmektedir. Bir kişinin toplam yağ tüketimini günlük kalori tüketiminin yüzde 30'una indirme hedefi makuldür. Doymuş yağ tüketimi günlük kalorinin yüzde 10'una düşürülmelidir ve kolesterol tüketimi günde 300 ml'den az olmalıdır. Birçok insan için, yağ oranı yüksek bir diyet, çeşitli sağlık sorunlarına yol açan şişmanlığa neden olmaktadır.
Egzersiz Önemlidir
Ailesinde kalp rahatsızlıkları ve yüksek tansiyon bulunan insanlar, yağ oranı yüksek bir diyet uygularlarsa, özellikle risk altında olabilirler. Diyet ve egzersizler arzu edilir bir vücut ağırlığına ulaşın ve onu koruyun. Şişmanlık, şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve koroner kalp hastalığı dahil olmak üzere, birçok hastalığın tedavisini güçleştiren önemli bir etkendir.
Lif Tüketimini Artırın, Yağı Azaltın
Diyetinizde karmaşık karbonhidrat ve lif miktarını arttırın. Pek çok kişi kalorilerinin çok az bir kısmını karmaşık karbonhidratlardan alma eğilimindedir. Günlük kalorimizin yüzde 50 ilâ 55'ini karbonhidratlardan (meyvalar, sebzeler ve tahıl) alarak, bazı vitaminlerin, minerallerin ve lifin tüketimini arttırırken, yağ tüketimini azaltabiliriz.
Kolaylıkla Kilo Vermenize Yardımcı Olacak Öneriler
Liften Zengin Diyet Uygulayın
Günde beş porsiyon ya da daha fazla , meyva ve sebze özel likle yeşil yapraklılar ve san sebzeler ve turunçgiller yemeye çalışın. Günde altı porsiyon ya da daha fazla, ekmek, baklagiller ve tahıllar dahil olmak üzere karmaşık karbonhidratlar yiyin. Liften zengin bir diyet, gıdaların sindirilmesinde ve özümsenmesinde önemli bir rol oynar.
Uygun Miktarlarda Protein Yiyin
Diyetimiz çoğunlukla, özellikle hayvansal proteinler olmak üzere çok fazla protein içermektedir. Ayrıca aldığınız protein miktarını azaltırsanız, yağ tüketiminizin de düştüğünü farkedebilirsiniz, çünkü alınan yağın büyük kısmı, özellikle kolesterol, hayvani ürünlerde bulunmaktadır. Ama et yemeyi bırakmayın; yalnızca daha az yiyin.
Tuzu Kontrolü Kullanın
Sodyum oranı görece düşük gıdaları seçin ve yemeklerinize pişirirken ve masada ektiğiniz tuzun miktarını sınırlayın. Pek çok insan ihtiyacından fazla tuz tüketmektedir. Çoğu insan için, sodyum seviyeleri hiçbir zaman bir sağlık sorununa yolaçmayabilir, ama diyeti nizdeki fazla tuzu düşürmek yine de iyi bir fikirdir.
Ailenizde yüksek tansiyon varsa ya da sodyuma duyarlılığınız varsa, diyetinizde tuzu kısıtlamak daha da önemlidir.
Diyet Esnasında İçki Alımınızı Sınırlandırın
İçki içiyorsanız, alkol tüketiminizi günde bir ya da iki kadehe indirin. Hamileyseniz, hiç içmeyin.
Kadın ve Ergenlik Dönemindeki Genç Kızların Demire Daha Çok İhtiyacı Vardır
Kadınlann ve ergenlik çağındaki kızların diyetlerinde daha fazla kalsiyum ve demire ihtiyaç vardır. Kadınların ve genç kızların çoğu sağlıklı büyüme ve kemiklerin ömür boyu bakımı için gerekli olan kalsiyum miktarının yaklaşık yarısını tüketmektedir. Çocuk doğurma yıllarında, birçok kadın ve genç kız sağlığı korumak için gerekli olandan çok daha az demir almaktadır.
Florlu Su Diş Çürümelerini Büyük Ölçüde Azaltır
Kendinizin ve çocuklarınızın diyetinin, diş çürümelerinin önlenmesine yardımcı olmak üzere flor içermesine dikkat edin. Florlu su, çocuklarda ve yetişkinlerde diş çürümelerni önemli ölçüde azaltabilir. Suyunuz flörtü değilse, diyetle alınan flor için dişçinize danışın.
Doktorunuz Söylemedikçe Ek Vitamin ve Mineral Almayın
Ne kadar fazla o kadar iyi teorisi, vitaminler ve mineraller için mutlaka geçerli değildir. Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu vitaminleri ve mineralleri elde etmenin en iyi yolu, çeşitlilik içeren bir diyettir. Ek vitamin ve mineral almak genellikle zararlı değildir ve diyetiniz bazı açlardan eksikse yararlı olabilir, ama daha fazlası sağlığınıza zarar verebilir.
Bu kurallar, normal beslenmeyi etkileyen durumlarlar ve hastalıklar nedeniyle özel diyetlere ihtiyaç duyanlar için değil, sağlıklı insanlar içindir.
Bu besinler kalori yakmanızı kolaylaştırıyor
Her gıdanın kalorisi ve besin ögesi miktarları farklı olduğu gibi; açlık, hormonlar ve kalori yakma üzerindeki etkileri de ayrıdır. Çünkü bileşenleri, vücutta farklı metabolik yollara dahil olarak farklı etkilere yol açar. Yapılan bilimsel çalışmalarda kilo kaybına katkı sağlayacak besinler şu şekilde sıralanmaktadır.
Baklagiller: Yüksek lif ve protein içeriği ile tokluk sürecini uzatan besinlerdir. Ayrıca dirençli nişasta olarak adlandırılan bir karbonhidrat türünü içerir. Bu sayede kilo kaybı açısından yararlı olabilir. Mercimek, kuru fasulye, barbunya ve nohut, bu grup içerisinde yer almaktadır. Baklagillerin pişirilme sürecinde az miktarda yağ kullanılması önemlidir.
Peynir: Süt ürünleri, protein açısından zengin besinlerdir. Ayrıca içerdikleri kalsiyum minerali zayıflamayı destekler. Bu ürünlerden olan peynir; süt ve yoğurta göre çok daha az karbonhidrat ve kalori içerirken, daha fazla protein bulundurur. Lor peyniri, çökelek gibi peynir türleri diğerlerine oranla daha az kalorili ve doyurucu oldukları için zayıflamaya yardımcı besinlerdendir.
Avokado: Yağ içeriği ile birlikte su oranı da fazla olan bu meyve, düşünüldüğü kadar kalorili değildir. Avokado, salatalara konulduğunda oldukça doyurucu ve zayıflamaya yardımcı bir besin olarak öne çıkmaktadır.
Elma sirkesi: Zayıflama konusunda uzun süredir popüler olan bir besindir. Doğal elma sirkeleri kan şekerinin dengelenmesini sağlar ve doygunluk hissini artırır. Uzun süre düzenli elma sirkesi tüketmenin sağlık açısından olumlu etkileri vardır.
Fındık: İçerdiği yağ oranı nedeniyle genellikle temkinli yaklaşılan gıdalardan biri olan fındık, uygun miktarda tüketildiğinde son derece faydalı olabilmektedir. İçerdiği lif ve sağlıklı yağlar sayesinde metabolizmayı destekler.
Somon: Somon balığı gibi yağlı balıklar, omega 3 içerdiği için önemli protein kaynaklarıdır. Somon, diğer türlere göre nispeten daha az kalorili ve uzun süre tok kalmayı sağlayan bir balıktır. Yapılan araştırmalar, somon tüketiminin obezite, metabolik hastalıklar ve iltihabi durumların önlenmesinde etkili olduğunu göstermektedir.
Lahanagiller: Brokoli, karnabahar, lahana ve bürüksel lahanası bu sebzelerdendir. Lif oranı yüksektir. Diğer sebzelere oranla daha fazla ve kaliteli protein içeriğine sahiptir. Lahanagiller bu özellikleri ile zayıflamaya yardımcıdır.
Dana eti ve tavuk göğsü: Diyet içeriğinde protein kaynaklarının bir miktar artırılmasının, gece acıkmalarını yarı yarıya azalttığı kanıtlanmıştır. Bu da etin zayıflayamaya yardımcı bir besin olmasını sağlar. Haftada 3-4 kez et tüketimi önerilmektedir ancak kalp, karaciğer gibi kronik hastalıkları olan bireylerin özellikle kırmızı et konusunda doktoruna danışması önemlidir.
Haşlanmış patates: Kan şekeri ile ilgili bir problemi olmayan kişilerin uygun pişirme yöntemleri ile hazırlanmış patates tüketmeleri oldukça faydalıdır. Patates, bir öğün esnasında ekmeğin yerine tüketilebilecek olan bir sebzedir. Bir ince dilim ekmek, bir avuç içi kadar patatesle eşdeğerdir.
Çorba: Sebzeleri katı olarak tüketmek yerine çorbasını yaparak tüketmenin; alınan kaloriyi azalttığı, tokluk süresini de uzattığı yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır.
Yumurta: Yumurta, yüksek kaliteli protein ve sağlıklı yağlar içermektedir. Uzun süre tokluk hissi vererek zayıflamaya yardımcı olur.
Yeşil yapraklı sebzeler: Yeşil yapraklı sebzeler, lifli ve çok düşük kalorilidir. Bununla birlikte sağlıklı karbonhidratlara sahiptir. Özellikle içerdikleri kalsiyum ile yağ yakmaya yardımcıdır. Yapılan yemeğin hacmini artırırken, kalorisini yükseltmeyen bu besinler ile birlikte, doyarak kilo vermek mümkün olabilmektedir.
Yoğurt: Yoğurt, bağırsak sağlığımız için çok önemli olan probiyotik özellikte bir besindir. Sağlıklı bir bağırsak sistemi obeziteyi engeller, leptin ve insülin direncinin kırılmasına yardımcı olur, enfeksiyonlara karşı koruyucudur. 2 yaş sonrasında toplam yağ tüketimini azaltmak için yarım yağlı ya da az yağlı yoğurtlar tercih edilmelidir.
Chia: Chia tohumu, dünyadaki en besleyici besinler arasında yer almaktadır. Bir porsiyonunda 11 gram lif içeren bu besin, bağırsak dostudur. İçerisine hapsedebildiği su miktarı fazla olduğu için, tüketildiğinde midede şişerek doygunluk hissinin daha çabuk oluşmasını ve uzun süre korunmasını sağlamaktadır.
