Çocuğunuzun 2 Yaş Sendromundan Korkmayın

Melis DEMİRYAS
Yayın : 16.12.2012 - Güncelleme : 05.09.2024

Gelişimsel dönemlerden biri olarak bilinen 2 yaş sendromu, çocukların bebekliği geride bırakıp birey olarak kendilerini kanıtlamak istedikleri dönemdir. Bu sendrom, aslında çocuğun birey olma yolunda attığı ilk adımdır ve aileler için kimi zaman bu süreç oldukça yorucu geçebilmektedir. 

Çocuk, ilk defa 9-12 ayda yaşamayı denediği ve başaramayıp anneye daha şiddetli dönüşle sonuçlanan yalnız yaşama arzusu, 2 yaş sonlarına doğru daha çok güçlenmiş olarak tekrar döner. Üstelik bu ikinci deneme eskisinden daha da güçlüdür. Peki ama nedir bu 2 yaş sendromu? Ve zaman uzmandan yardım almalı?

Uzman Pedagog Elif Koca Erol, birçok ebeveyni telaşlandıran hatta kimi zaman korkutan 2 yaş sendromuna dair ailelere önemli tavsiyelerde bulundu. 

 Küçük çocukların sosyal ve duygusal becerileri gelişirken öfke nöbetleri geçirmeleri ve kimi zaman koyduğunuz kuralları çiğnemeleri normaldir.

Çocuğunuzun 2 Yaşındaki Duygusal, Bilişsel ve Fiziksel Gelişimi Sizi Yormasın 

1. 2 Yaş Sendromu ile Baş Etme

• Çocuğun Gelişim Sürecini Etkileyen İki Önemli Unsur: Kalıtım ve Çevre

2 yaş sendromu denildiğinde birçok ebeveyn ürker. Bazı ebeveynler, çocuklarının 2 yaşında kontrolden çıkıp başka bir birey olacağı düşüncesine kapılır. Evet, çocuklarda bazı davranış ve duygusal değişmeler olabilse de, 2-4 yaş arası gerçekleşen bu durum, tam olarak başka bir birey olmaya ya da kontrolden çıkmayla sonuçlanmaz. 

Çocuğun gelişim sürecini etkileyen iki önemli unsur kalıtım ve çevredir. Her ikisi de aileden karşılandığı için çocuğun, ebeveynlerinin genlerinin ve yetiştirme yöntemlerinin ötesinde olması imkan dahilinde değildir.

2. İki Yaş Sendromu Çocukta Ne Kadar Devam Eder?

• Süresi Evebeyn Davranışlara Göre Belirleniyor 

Esas olan, 2-4 yaş arasındaki çocukların kimliklerini geliştirme çalbasında olmasıdır. Hem kişilikleri, hem de cinsel kimlikleri gelişecektir. Bu dönem, girişim ve istekleri konusunda ısrarcılıkla başlayıp kızlarda annelerine benzemek için rujlarını, topuklu ayakkabılarını, çantaların ele geçirmeye, erkeklerde baba gibi giyinip davranmayla devam edecek olan aksilik, inatçılık, ısrarcılık konusunda ergenliğe benzeyen, en önemlisi, süresi ebeveyn davranışlara göre  belirlenen bir süreçtir.

2 Yaş Sendromu: Bebeklikten Küçük Çocukluğa Geçiş Bocalaması 

3. Çocuk Neden Sürekli İnat Eder?

• İnatlaşmalar Başladığında... 

Dönemin en önemli özelliği çocuğun, istekleri ve girişimleri karşısındaki ısrarıdır. Eğer anneyle ilişkisi sağlıklı değilse, tuvalet alışkanlığı da bu döneme denk gelen çocuk, inatçı bir kişilik geliştirecektir. Örneğin, çocuk anneyle inatlaşacak, ondan isteneni kakasını vermek istemeyecek ve kabız olacaktır. Ya da yine istenilen davranışı karşılamayarak evin olmadık yerlerine tuvaletini yapacaktır.

Çocuğunuzun davranışlarını yönlendirmenin en iyi yolu, çocuğunuzun iyi davranışlarına odaklanmaktır.

Bu dönemde tuvalet düzeni ile ilgili sorun yaşayan çocukların annesiyle ideal bir ilişki yürütemeyediği  inatçılık, dönemin özelliğinden çok, ilişkinin aldığı şeklin bir sonucu olarak yorumlanmalıdır.

İki yaşındaki çocuğunuzun duygusal farkındalığını geliştirmesine yardımcı olmak için yapabileceğiniz en iyi şey, çocuğunuzdan görmek istediğiniz davranışları modellemenizdir. İki yaşındaki çocuklar çok iyi taklitçiler oldukları için, sizden gördüklerini kopyalayacaklardır.

4. Ne Zaman Uzman Yardımı Alınmalı? 

Aileler ilişkilerini yönetmekte zorlandıklarını düşünürlerse, uzman yardımı alabilirler. Ama unutmayın ki, müdahale çocuğa olduğundan daha çok sizin davranışlarınıza olacaktır. 

Uzman yardımına, sorun çıktığı zaman müdahale için başvurulursa, pek çok sorun için de şansımıza hangilerinin çıkacağını beklemek zorunda kalırız. 

Esas olan çocuk dünyaya getirme düşüncesiyle sahip olurken yardıma başlamaktır. En basit bir aleti alırken bile yanında kaç dilde birden kullanma kılavuzu verilmesine rağmen, çocuklarımızı kendi bilgi, beceri ve içgüdülerimizle, o anki psikolojik durumumuzun el verdiği şekilde yetiştirmek zorunda kalıyoruz. 

SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)

S.1. 2 yaş sendromu belirtileri nelerdir?

Çocuklarda 2 yaş sendromunda genellikle; aşırı bir inatlaşma, sebepsiz ağlama krizleri, tutturmalar, sinirlenince kendine ya da başkasına zarar verme, ısırma, vurma gibi bir takım davranışlar görülür. Hatta bunların büyük bir kısmı, daha önce ya hiç yoktur ya da çok azdır. Ancak bu dönemde birden artmaya başlar.

S.2. 2 yaş inatlaşan çocuğa nasıl davranmalı?

Çocuğun inatlaşması durumunda alınacak en doğru tavır soğukkanlı olmak, kaygılanmamak ve öfkelenmemektir. Bütün çocuklar ağlar ve bu gülümsemeleri kadar doğaldır. Sebepsiz yere veya istediği olsun diye ağlıyorsa bırakın biraz ağlasın; kısa bir süre sonra kendiliğinden sakinleşecektir.

S.3 Iki yaş sendromu ne zaman biter?

2 Yaş Sendromu Ne Zaman Biter? Çocukların negatif ve agresif tutumları genellikle 3 ile 3.5 yaş arasında son bulur ancak bu durumun 4 yaşın sonuna kadar sürdüğü durumlar da görülebilir. Çocuğun kişisel ve duygusal gelişimine göre farklılık gösteren 2 yaş sendromu, kesinlikle bir hastalık değildir.

S.4. 2 yaş ağlama krizinde ne yapılmalı?

Ağlama krizi yaşandığında mümkün olduğunca sakin ve sabırlı davranılmalıdır. Çünkü bu esnada gösterilecek öfke belirtisi çocuğun ağlamasını daha da alevlendirir. Panik yapıldığında da çocuklar daha fazla kaygılanabilirler. Çocuk ağladığında dikkatini başka yönlere çekebilirsiniz.

S.5. Sık sık inat eden 2 yaşındaki bir çocukla nasıl başa çıkılır?

Çocuğunuzu kendini ifade etmeye teşvik edin. Onu anlayarak, dinleyerek ve iyi davranış örneği olmak için sakin kalarak disiplin altına alabilirsiniz. Unutmayın çocuklar sizden öğrenir. Sakin kalmak yerine, bağırmaya ve haykırmaya başlarsanız, bunun doğru yol olduğunu düşünürler ve bunu tekrarlama eğilimi gösterirler.