Bebeğinizin Kulak Ağrısını Nasıl Anlayabilirsiniz?

Doç. Dr. Serdar Baylançiçek
Yayın : 06.07.2012 - Güncelleme : 26.01.2025

Zonklama, batma ve yanma gibi farklı çeşitlerde ortaya çıkıyor… Aynı zamanda çınlama, işitme kaybı, dolgunluk hissi ve kulakta akıntı da eşlik edebiliyor. Hayat kalitemizi oldukça düşürebilen bu sorunun adı; kulak ağrısı! Peki ama bebeğinizin kulak ağrısını nasıl anlayabilirsiniz? 

Kulak ağrılarında süt çocuklarının (bebeklerin) işi oldukça zordur. Neresinin ağrıdığını söyleyememektedir. "Bebek acı ile bağırırken bakışını iki yana sallıyor ise, kulak ağrısından şüphe etmek gerekir." diyor uzmanlar.

Kulak ağrısının asla ihmal edilmemesi gerektiğine dikkat çeken Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Serdar Baylançiçek, “Özellikle yeni başlayan ve şiddetli kulak ağrılarında zaman kaybetmeden bir hekime başvurulması çok önemli” uyarısında bulundu. 

Doç. Dr. Serdar Baylançiçek, anne babalara bebeklerin kulak ağrısını anlamanın ve tedavi etmenin yöntemleri hakkında bilgi verdi. 

 Bebeklerde ve Yürümeye Başlayan Çocuklarda Kulak Enfeksiyonları

1. Bebeklerde Görülen Kulak Enfeksiyonları Nasıl Anlaşılır?

Kulak enfeksiyonu, genellikle bakterilerin neden olduğu, kulak zarının arkasında sıvı biriktiğinde oluşan orta kulak iltihabıdır. Herkes kulak enfeksiyonu geçirebilir, ancak çocuklarda yetişkinlerden daha sık görülür. Altı çocuktan beşi üçüncü yaş gününe kadar en az bir kulak enfeksiyonu geçirir. Aslında, kulak enfeksiyonları ailelerin çocuklarını doktora götürmelerinin en yaygın nedenidir.

Dış ve orta kulak enfeksiyonları, kulak ağrısının en sık görülen nedenlerini oluşturuyor. Orta kulak enfeksiyonu öncesinde sıklıkla üst solunum yolu enfeksiyonu, burun tıkanıklığı ve burun akıntısı gelişiyor. Kulak ağrısına ateş, halsizlik ve işitme azlığı eşlik ediyor.

Tedavide antibiyotikler kullanılıyor. Genellikle yaz aylarında görülen dış kulak yolu enfeksiyonlarında ağrı kulak kepçesini hareket ettirmekle çok belirginleşiyor ve geceleri artıyor.

Enfeksiyon ilerledikçe dış kulak yolunda şişme, kulağın tıkanması ve kulak akıntısı gelişiyor. Tedavide antibiyotik içeren kulak damlaları kullanılıyor. Enfeksiyonun ilerlediği durumlarda lokal temizlik ve pansumanlar gibi ek tedavilere ve girişimlere ihtiyaç duyuluyor.

Bebeğinizin Kulak Enfeksiyonu Olup Olmadığını Nasıl Anlarsınız?

2. Bebeğinizin Kulağının Ağrıdığını Anlamak İçin Nelere Dikkat Etmeli? 

Hangi kulağının ağrıdığını anlamak için, bebek sustuğunda, kulağın ön bölümüne parmağınızla basın. Kulak kepçesini iki yana çekin. Öbür kulağını da aynı şekilde kontrol edin. Hasta kulağı ile oynadığınızda ağrı tekrar başlayacağından bebek bağırarak ağlamaya başlayacaktır.

"Çocuğumda kulak enfeksiyonu olup olmadığını nasıl anlarım?"

Çoğu kulak enfeksiyonu, çocukların konuşmayı öğrenmelerinden önce meydana gelir. Çocuğunuz "Kulağım ağrıyor" diyebilecek kadar büyük değilse, dikkat etmeniz gereken birkaç işareti şunlar: 

• Kulağı(ları) çekiştirmek veya çekmek
• Huysuzluk ve ağlama
• Uyku sorunu
• Ateş (özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda)
• Kulaktan sıvı akması
• Yürürken denge sorunları
• Duymada veya kısık seslere tepki vermede sorun

• Kulak Ağrıları Çeşitlidir

Dış kulak borusunda ortaya çıkan sivilceler çocuğu rahatsız eder. Kulağın ön bölümüne parmakla bastırınca ağrı artacağından çocuk bağırmaya başlar. Sivilcelere baskı yapmak için, kulak kepçesini yukarı veya yanlara çektiğimiz zaman da çocuk acı ile bağırır.

Ağır geçen ateşli bir hastalık sonunda işitme borusunda, kulak zarında veya kulak kepçesinde içi su dolu kabarcıklar belirir. Normal durumda dahi çok şiddetli acı verirler. Ayrıca ateşli hastalıkların yan rahatsızlığı (komplikasyonu) olarak orta kulak da iltihaplanabilmektedir. Bu da aynı şekilde çok acı veren ağrılara yol açar.

3. Kulak Enfeksiyonuna Ne Sebep Olur?

Kulak enfeksiyonu genellikle bakterilerden kaynaklanır ve sıklıkla bir çocuk boğaz ağrısı, soğuk algınlığı veya başka bir üst solunum yolu enfeksiyonu geçirdikten sonra başlar.

Üst solunum yolu enfeksiyonu bakteriyel ise, aynı bakteriler orta kulağa yayılabilir; üst solunum yolu enfeksiyonu soğuk algınlığı gibi bir virüsten kaynaklanıyorsa, bakteriler mikrop dostu ortama çekilebilir ve ikincil enfeksiyon olarak orta kulağa geçebilir. Enfeksiyon nedeniyle, kulak zarının arkasında sıvı birikir.

4. Çocuklarda Kulak Enfeksiyonu Neden Yetişkinlere Göre Daha Fazladır?

Çocukların yetişkinlere göre kulak enfeksiyonuna yakalanma olasılığının daha yüksek olmasının çeşitli nedenleri vardır.

Çocuklarda östaki boruları yetişkinlere göre daha küçük ve daha düzdür. Bu, normal koşullar altında bile sıvının kulaktan dışarı akmasını zorlaştırır. Östaki boruları soğuk algınlığı veya başka bir solunum yolu hastalığı nedeniyle şişmişse veya mukusla tıkanmışsa, sıvı akamayabilir.

Bir çocuğun bağışıklık sistemi bir yetişkininki kadar etkili değildir; çünkü hala gelişmektedir. Bu, çocukların enfeksiyonlarla savaşmasını zorlaştırır.

Bağışıklık sisteminin bir parçası olarak geniz eti burun ve ağızdan geçen bakterilere yanıt verir. Bazen bakteriler geniz etlerinde sıkışıp, östaki borularına ve orta kulağa geçebilen kronik bir enfeksiyona neden olur.

5. Bebeğin Kulak Ağrısı Olduğunda Anne Babalar Ne Yapmalı ?

Bebek çok acı çekiyor ve devamlı ağlıyor ise, ağrı dindirici bir damladan (mutlaka doktorunuza danışıp aldığınız damlayı) kulak borusuna birkaç damla damlatın. Daha önce aynı maksatla kullandığınız bir kulak damlası yoksa rastgele bir ilaç kullanmayın. Mutlaka doktorunuza danışın. Doktorunuza gidinceye kadar bebeğinizi biraz rahatlatmak için ağrı kesici bir bebek fitili koyabilirsiniz.

Papatya veya ıhlamur suyu da bebeğinize iyi gelebilir. Ihlamur çayına, bal karıştırırak (bebeğinizin 1 yaşından büyükse bal verebilirsiniz, küçükse bal koymadan çayı verebilirsiniz) vermeniz daha tesirli olacaktır.

Bunların dışında etraftan söylenen tavsiyeleri ciddiye almayın. Bebeğinizin ağrısı uzun sürerse mutlaka doktorunuzla görüşün.

• Kulak İltihaplarında Mutlaka Bir Kulak Burun Boğaz Uzmanına Gidilmeli

Ağır geçen ateşli hastalıklar, çoğu zaman kulak iltihaplarına yol açarlar. Çocuğunuz kulak ağrısından şikayetçi olmasa dahi, kulakta göreceğiniz bir akıntı sizi harekete geçirmeli, onu dehal bir Kulak Burun Boğaz doktoruna götürmelisiniz. 

6. Ne Zaman İyileşir?

"Çocuğumun iyileşmesi ne kadar sürer?"

Çocuğunuz doktora gittikten birkaç gün sonra kendini daha iyi hissetmeye başlamalıdır. Birkaç gün geçtiyse ve çocuğunuz hala hasta görünüyorsa, doktorunuzu arayın. Çocuğunuzun farklı bir antibiyotiğe ihtiyacı olabilir. Enfeksiyon temizlendikten sonra, orta kulakta sıvı kalabilir ancak genellikle üç ila altı hafta içinde kaybolur.

SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)

S.1. Bebeklerde kulak ağrısı ne kadar sürer?

Kulak enfeksiyonları ilaç veya herhangi bir tedavi uygulanmasa bile iki ila üç gün sürebilir.

S.2. Diş mi çıkarıyor yoksa kulak enfeksiyonu mu?

Orta kulak enfeksiyonunun belirtileri arasında ateş, kulaktan sıvı gelmesi, kulak ağrısı ve işitme güçlüğü bulunurken, diş çıkarma döneminde diş eti şişmesi, salya akması ve nesneleri çiğneme isteği görülür.

S.3. Bebeklerde kulak iltihabı kendiliğinden iyileşir mi?

Çoğu kulak enfeksiyonu tedavi olmaksızın geçer. Çocuğunuz şiddetli ağrı çekmiyorsa, doktorunuz enfeksiyonun kendi kendine geçip geçmediğini görmek için reçetesiz ağrı kesicilerle birlikte 'bekle ve gör' yaklaşımını önerebilir.