Bu Hastalık Titiz, Aceleci ve Çabuk Sinirlenenleri Seviyor: İşte, Vertigo Hakkında Bilmeniz Gereken 3 İlginç Gerçek

hepimizaileyiz.com.tr
Yayın : 21.08.2013 - Güncelleme : 12.08.2022

Vertigo hastalığı titiz, aceleci ve çabuk sinirlenenleri seviyor... Dikkat! Uzmanlar uyarıyor: "Son zamanlarda çok daha gergin ve stresliyseniz, başınız dönüyor, ayağınızın altındaki yerin kaydığını ve tepetaklak olduğunuzu hissediyorsanız; üstelik buna bir de bulantı ve kusma eşlik ediyorsa dikkat edin vertigo olabilirsiniz."

Vertigonuz varsa, hareketsiz dururken dönüyormuş gibi veya oda dönüyor, eğiliyor veya etrafınızda sallanıyormuş gibi hissedebilirsiniz. Bunlara ek olarak, vertigo ile birlikte ortaya çıkan araç tutmasının bir sonucu olarak mide bulantısı ve kusmaya da sık rastlanır. 

Vertigoya sahip olmak, baş dönmesi hissetmekten çok daha fazlasıdır; vertigo, çalışmak ve hatta yürümek gibi günlük görevleri tamamlamayı zorlaştırarak düşmelere ve bazen de yaralanmalara neden olabilir.

İşte, vertigo hakkında doğru tedavi seçeneklerini mümkün olduğunca erken keşfetmenize ve yeniden harekete geçmenize yardımcı olabilecek birkaç ilginç, az bilinen gerçekler....

1. Vertigo Nedir? Kimlerde Daha Sık Görülüyor? 

Özetle, baş dönmesi hastalığı olan vertigo, titiz, çabuk sinirlenen, kendi işini asla başkasına bırakmayan, ertelemeyen, aceleci, hassas, A tipi kişilik olarak tanımlanan özelliklere sahip kişilerde daha fazla görülüyor. Vertigonun aslında baş dönmesinin genel adı olduğunu dile getiren Uzm. Dr. Gülümser Kızıltaş Tokmak, vertigonun kalp-damar hastalığı riski olanlarda daha sık görüldüğünü söylüyor.

2. Vertigo'nun Belirtileri Nelerdir?

Baş dönmeleri beyin kaynaklı ve beyin dışı nedenlere bağlı olabilir. Beyin kaynaklı baş dönmeleri genellikle beyincik ve beyin sapı bağlantılarında meydanagelen kitle, damar tıkanıklığı, kanama gibi nedenlerle oluşur. Genelde daha sinsi başlar.

Beraberinde daha sıklıkla bulantı, kusma olur ve dengesizlik, konuşma bozukluğu, kolda bacakta güçsüzlük gibi nörolojik bulgular eşlik edebilir. Beyin dışı dediğimiz baş dönmeleri ise daha çok kulaktan veya metabolik nedenlerden kaynaklanabilir.

3. Vertigo Kimlerde Daha Sık Görülüyor? : A Tipi Kişilik Özellikleri

Çok titiz, çabuk sinirlenen, aceleci, hassas, A tipi kişilik özelliklerine sahip bireylerde ve travma sonrasında görülebilir. Bunun yanında işleri gereği sürekli hareket halinde bulunması gerekenlerde de meslek hastalığı olarak görülebilir. 

4. Meslek Hastalığı Olarak Görülebilir 

Vertigo teşhisinde, hastalığa beynin mi beyin dışı kaynakların mı neden olduğunun belirlenmesi, doğru tedavinin verilmesi açısından önem taşıyor.

5. Vertigo Başka Bir Hastalığın Belirtisi Olabilir

Vertigo başka, daha ciddi bir durumun belirtisi olabilir. Bazı vertigo vakaları hiçbir tıbbi tedavi gerektirmeden kendi kendine düzelirken, yine de değerlendirilmesi önemlidir. Bunun nedeni, felç ve kalp krizi gibi yaşamı tehdit eden durumların vertigo ile bazı belirti ve semptomların benzer olmasıdır.

Bu nedenle diğer tehlikeli hastalıkları elemek açısından nedenleri araştırılmalıdır. Baş dönmesi, dönme, mide bulantısı ve diğer semptomlarınızın vertigo belirtileri olduğundan emin olduktan sonra, bir tedavi planına geçebilirsiniz.

6. Fizik Tedavi Vertigo İçin Etkili Tedavilerden Biridir 

Vertigo vakalarının büyük çoğunluğu, iyi huylu paroksismal pozisyonel vertigo veya BPPV olarak sınıflandırılır; bu, hızlı bir şekilde ortaya çıkabilir ve birkaç dakika içinde tam oryantasyon bozukluğuna, tökezlemeye ve düşmeye neden olabilir. 

Benign paroksizmal pozisyonel vertigo (BPPV), kulak kaynaklı baş dönmesi nedenleri arasında en sık görülen rahatsızlıktır. Yaklaşık her 1000 kişiden birisini etkilediği düşünülmektedir. Kadınlarda erkeklerden daha sık görülmektedir ve en sık 30-50 yaş aralığında şikâyetlere sebep olmaktadır.

“Kristal oynaması” ya da “kristal kayması” olarak da adlandırılan bu duruma, iç kulakta hareketin algılanmasından sorumlu olan minik kütlelerin (kanalolitler) denge organındaki yarım daire kanalları (semisirküler kanallar) içerisinde serbest olarak hareket etmesinin yol açtığı düşünülmektedir.

BPPV, iç kulağınızdaki kannalit adı verilen mikroskobik kristaller - dengeden sorumlu - yerinden çıktığında ve iç kulakta yüzdüğünde ortaya çıkar. 

Fiziksel terapistler, semptomlarınızı gidermek için bu "başıboş" kristalleri girişe geri almak için epley manevrasını kullanmak üzere eğitilmiştir. Bu, başınızın ve boynunuzun hızlı, çok özel hareketleriyle yapılır ve durum için oldukça etkili bir tedavi olabilir. 

BPPV hastaları genellikle baş hareketleri ile, yattıkları yerde dönme ile, yataktan kalkarken gibi durumlarda belirgin hale gelen, genellikle tek bir yöne hareketle aktive olan bir baş dönmesinden yakınırlar.

Vertigo aniden ortaya çıkar ve genellikle 1 dakikadan kısa sürer. Atakların başlangıç ve bitişi belirgin olsa da, ataklar arasında bir dengesizlik – sersemlik hissi görülebilir.

7. Vertigo Bir Hastalık Değil Bir Semptomdur

Vertigo tek başına bir hastalık değildir; bir hastalık veya bozukluğun neden olduğu dönme hissidir. Çoğu durumda asıl sorun, kulağınızdaki kannalitlerin yerinden çıkmasıdır. 

Bazı durumlarda, vertigoya bazı ilaçlar veya beyninizdeki bir sorun neden olur. Vertigo bir semptom olduğundan tanı değil, genellikle değerlendirme ve tanı gereklidir. 

8. Çocuklarda Vertigo Görülür mü?

Yetişkinler tipik olarak baş dönmesi ve vertigo bozukluklarından muzdarip olsalar da, çocuklar da baş dönmesi ve vertigo yaşarlar. Çocuklar yetişkinlerden daha fazla etkilenebilir ve bu, atletizmden oyun alanına kadar değişen normal çocukluk aktivitelerini engeller. Çocukluk çağı vertigolarının en sık nedeni çocukluk çağının iyi huylu paroksismal vertigolarıdır ((kristal oynamasıdır.)