Vitamin Eksikliği Unutkanlık Nedeni

Ayşegül BAŞARAN
Yayın : 10.10.2016 - Güncelleme : 02.01.2024

Beslenme bozukluğu, stres, depresyon, uykusuzluk, vitamin eksikliği, çok fazla akıllı telefon ve bilgisayar kullanımı… Tüm bunlar unutkanlık probleminin genç yaşlarda da ortaya çıkmasının önemli nedenleri arasında gösteriliyor. Yaş ilerledikçe artan unutkanlıklar ise; alzheimer hastalığı, damarsal nedenli unutkanlıklar, parkinson hastalığı gibi rahatsızlıklarla karşımıza çıkabiliyor.

Nöroloji Uzmanı Dr. Bilge Çetin, genellikle çok belirti vermeden gizlice ilerleyen unutkanlığa karşı alınabilecek önlemler hakkında bilgi verdi.

Ara sıra unutmanın normal olduğunu ancak sık sık yaşanan unutkanlık probleminin sebebinin mutlaka bir hekime başvurularak araştırılması gerektiğinin altını çizen Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Nil Çetin ise; “Unutkanlığın fizyolojik nedenler dışında pek çok nedeni vardır. Her unutkanlık, Alzheimer veya bunama değildir” dedi.

Hafızamızın pek çok faktör tarafından etkilenmekte olduğunu ifade eden Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Nil Çetin, unutkanlık konusunda bilgilendirmede bulundu. Ara sıra unutmanın normal olduğunu, hepimizin zaman zaman unutma sorunu yaşayabildiğini dile getiren Uzm. Dr. Nil Çetin, ancak sık sık unutkanlık problemi çekilmeye başlandığında sebebinin mutlaka araştırılması gerektiğini belirtti.

İşte, unutkanlığı tetikleyen 8 neden  

Neden Unutkanlık Sorunu Yaşarız? 

1. Unutkanlığın Başlıca Nedenlerini Öğrenin

İleri yaşlarda görülen unutkanlık bazı durumlarda daha erken yaşlarda, genellikle telefon numaralarının hatırlanmaması, isimlendirmede güçlük, beceri kaybı ve davranış değişiklikleriyle kendini göstermeye başlar. Ağır diyetler, vitamin eksikliği, guatr hastalığı, psikiyatrik hastalıklar veya bazı ilaçların uzun süreli kullanımı unutkanlığın başlıca nedenleri arasındadır. 

2. Hafızanızı Güçlendirin

Unutkanlık problemleri, başlarda geçici hatırlama sorunları gibi göründüğünde, çoğu zaman önlem almakta gecikilebilmektedir. Genç yaşlardan itibaren uzmanların yönlendirmeleri doğrultusunda hafızayı güçlendirecek alışkanlıkların yaşama adapte edilmesiyle, ciddi bir bellek bozukluğu tehdidine karşı korunmak ve riskleri azaltmak mümkün olabilmektedir. 

Bu besinler hafızanızı güçlendiriyor...

• Zihninizi Canlı Tutmak İçin Bulmaca Çözün 

Ayrıca Omega 3 içeren balık gibi besinlerin genç yaşlardan itibaren tercih edilmesinin zihinsel yetiyi geliştirdiği düşünülmektedir. Unutkanlığı önlemek için zihni canlı tutan bulmaca, hafıza oyunları gibi aktiviteler düzenli hale getirilmelidir. 

Ancak tüm bu önlemlere rağmen unutkanlık, kişinin ilişkilerini etkilemeye başladığı, işini yapamaz hale geldiği, yaşam fonksiyonlarını aksattığı zaman bir hastalık olarak görülmeli ve bir nöroloji uzmanına başvurulmalıdır.

Unutkanlık Nasıl Giderilir? 

• Düzenli Egzersiz, Unutkanlığı Önlüyor  

Unutkanlıklar kişinin günlük yaşamını ve performansını bozmadığı sürece büyük bir soruna neden olmaz fakat bunlardan birisinde aksama olduğunda sorunlar başlar. Düzenli yapılan egzersizlerle beynin yeterli miktarda oksijen alması sağlanarak, bellek bozuklukları önlenebilir. 

• Yüzme, Yürüyüş, Yoga, Egzersiz.... 

Egzersiz yapmak birçok psikolojik sorunun üstesinden gelmeye yardımcı olduğu gibi, zihin sağlığına da iyi gelmektedir. Yapılan araştırmalar fiziksel egzersiz yapan kişilerin, yapmayanlara göre daha başarılı olduklarını göstermektedir. Hafızanın güçlenmesine yardımcı olmak için yürüyüş, yüzme veya yoga gibi egzersizler önerilmektedir. 

• Efor Gerektiren Egzersizler Önemli 

Spor yaparken vücutta önemli su kayıplarına yol açılmaması ve aşırı fiziksel efor gerektiren egzersizlerden kaçınılması gerekmektedir. 

3. Bunlardan Uzak Durun 

• Sigara, alkol, ilaçlar ve vitamin eksikliği unutkanlığa yol açabiliyor 

Alkol tüketimini azaltın. Alkolün özellikle yüksek miktarda kullanılması, hem anlık hem de kronik olarak hafızayı etkiler. Özellikle yüksek dozlarda alkol tüketimi, derin beyin yapılarında ve korteks geri dönüşümsüz beyin hasarına kadar giden bir hasara yol açabilir. 

Sigara içimi ise oksijen azalması ve damar sertliği mekanizmaları ile hafızayı olumsuz etkileyebilir. 

Bazı ilaçlar hafızada bozulma ve zayıflamaya yol açabilir, asetilkolin metabolizmasını etkileyen bazı ilaçlar, antidepresan, antihistaminikler, bazı kas gevşeticiler vb. ilaçlar.

Depresyon, yoğun stres, üzüntülü, hüzünlü veya gergin, stresli olduğumuzda dikkatimiz dağılır, başka düşüncelere odaklanıp anı takip edemeyebiliriz, odaklanma güçlüğü yaşarız ve o anda öğrenmeye çalıştığımız konuyu ya da konuşulanları hatırlamak imkânsız hale gelebilir. 

Unutkanlık İçin Hangi Vitaminler Alınmalı? 

Vitamin, demir eksikliği ya da hormonal düzensizlik, B vitaminleri B9 vitamini (folik asit), B12 vitamini, C, D, E vitamini eksiklikleri, demir eksikliği, tiroit, böbreküstü bezi gibi endokrin hastalıklara bağlı hormonal düzensizlikler.

Beyin kan akımını ve dolaşımını etkileyerek beyin fonksiyonlarını bozan diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol gibi hastalıklar, hatta ileri yaş grubunda enfeksiyonlar.

Uyku bozuklukları, özellikle derin uyku dediğimiz uykunun ileri evrelerindeki periyotta azalma, hafızayı olumsuz etkilemektedir. Uyku hijyeni ve kaliteli uyku hafıza açısından da çok önemlidir.

Fizyolojik yaşlanma, yaşlandıkça saçımız beyazlaşır, cildimiz kırışır ve sarkar, kemiklerimiz erir, kireçlenir, tabi ki beynimiz de zamanla yaşlanır, nöronlar azalır, bağlantı sağlayan dendritler gevşer ve azalır, bu fizyolojik yaşlanmadır, hafif unutkanlık normaldir.”

Unutkanlık Nasıl Geçer? 

4. Hemen Paniğe Kapılmayın!

Kelimeleri bulamıyor, isim hatırlamıyor ama biraz düşününce hatırlayabiliyorsanız hemen paniğe kapılmayın. Eşyanızı zaman zaman unutup sonra buluyorsanız, bir odaya veya mutfağa gidip alacağınızı almadan dönüyorsanız, korkmayın. Bu saydığım durumlar normaldir. Ancak günlük hayatı etkileyen sıklıkta unutkanlıklar ya da çok iyi bildiğiniz bir çevrede kaybolmak gibi alarm verici problemler sizi doktorunuza götürmelidir.

 Unutkanlığı Önlemek İçin Neler Yapılabilir?  

• Bol sebze ve meyve tüketin. 

• Stresten uzak durun. 

• Fındık, ceviz, badem, çekirdekli kuru üzüm, yeşil sebzeler, böğürtlen, yaban mersini, elma, kepekli pirinç ve balık gibi folik asit seviyesini artıracak besinler alın. 

• Kaliteli uyuyun. 

• Açık hava yürüyüşleri ve düzenli egzersiz yapın. 

• Alkol tüketimini sınırlayın. 

• Ajanda kullanın, bol bol not alın. 

• Ağır diyetlerden uzak durun ve uzun süren açlıklardan kaçının. 

• Bulmaca çözün.  

• Konsantrasyonu artıracak kitap okuma ve müzik dinlemeye ağırlık verin. 

• Sosyal ilişkilerinizi geliştirin. 

 Sık Sık Unutkanlık Yaşayanlar Ne Zaman Uzmana Başvurmalı? 

Unutkanlığa bir çok dış etken neden olabilir. Örneğin, uykusuzluk konsantrasyon bozukluğu yapar ve bu da unutkanlığa yol açar. Bu yüzden kişinin kaliteli bir uyku alışkanlığı edinmesi önemlidir. Dengeli beslenme hafızayı güçlendirir, B vitamini açısından zengin gıdalara ve kaliteli glikoz tüketimine günlük beslenme programında yer verilmesi güçlü bir hafızaya destek olmaktadır.