Küçük Çocuklarda Oyun Bağımlılığı Ne Zaman Ciddiye Alınmalı?

hepimizaileyiz.com.tr
Yayın : 17.10.2022 - Güncelleme : 26.10.2022

Çocukları oyun bağımlılığından kurtarmanın en etkili yollarını uzmanlara sorduk. Ebeveynler çocuklarının video oyunlarına çok fazla zaman ayırdıkları için, haklı olarak zaman zaman sinirlenebilirler. Eğitim uzmanları, video oyunlarının küçük yaşlarda beyni olumsuz etkilediğini öne sürerken, psikiyatri uzmanları ise çocuklarda şiddet içeren ve antisosyal davranışları beslediği için şiddet içeren video oyunları konusunda aileleri uyarıyor. 

Bununla birlikte, birçok bilim adamı ve psikolog, video oyunlarının birçok faydası olduğunu da iddia ediyor.  Peki, video oyunları çocuklarınız için ne kadar iyi, ne kadar kötü? 

Teknolojinin gelişmesiyle insan yaşamında görülen en ciddi olumsuzluklardan bir tanesi de çocuklarda oyun bağımlılığı. Teknolojik cihazlara bağımlı bir şekilde yaşamaya başlayan çocukları her anlamda olumsuz etkileyen bu sorunu, Eğitim Danışmanı ve Öğrenci Koçu Murat Karcıoğlu değerlendirdi.

 Küçük çocuklarda oyun bağımlılığı nasıl önlenir ailelere uzmanlardan tavsiyeler. 

1. Oyunlardaki Temalar Çocuklarda Kötü Hisler Uyandırıyor

Oyunlar günümüzde çok sofistike ve gerçekçi bir hale geldi. Şiddet içeren oyunlara maruz kalan çocuklar üzerinde yapılan araştırmalar, bu tür oyunların çocukların şiddete karşı hissizleşebileceklerini, şiddeti taklit edebileceklerini ve daha saldırgan davranışlar sergileyebileceklerini gösteriyor. 

Daha küçük yaştaki çocuklar ise duygusal, davranışsal veya öğrenme sorunları olanlar oyunlardaki şiddet içeren görüntülerden daha fazla etkileniyor. 

Bazı oyunlar internete bağlanarak oynandığından, çocukların ve ergenlerin tanımadıkları yetişkinlerle iletişim kurmalarına sebep olabilir. 

Bazı oyunlar eğitici içeriğe sahip olsa da, popüler oyunların çoğu aslında olumsuz temaları vurguluyor: 

• İnsan veya hayvanların öldürülmesi,
• Uyuşturucu ve alkol kullanımına teşvik, 
• Suçlu davranış, otoriteye ve kanuna saygısızlık
• Kadına yönelik cinsel sömürü ve şiddet
• Irkçı yaklaşımlar, 
• Kötü dil ve müstehcen hareketler vb. olumsuz davranışlar.

2. Oyunlara Fazla Zaman Ayırması Nelere Yol Açar?

Ölçülü olarak, yaşa uygun oyunlar oynamak eğlenceli ve sağlıklı olabilir. Bazı video oyunları öğrenmeyi, problem çözmeyi teşvik edebilir ve ince motor becerilerin ve koordinasyonun geliştirilmesine yardımcı olabilir. 

Ancak, küçük yaşta aşırı derecede video oyunu oynayan çocuklarda üzerindeki etkisi konusunda günümüzde endişe vericidir. Çocuklar ve ergenler video oyunlarına aşırı derecede bağımlı olabiliyorlar. 

Çocuklar, ebeveynlerinin video oyunları oynarken zamanlarını sınırlama girişimlerine direnebilirler. Bu nedenle aileler çocuklarının oyun oynadıkları süreyi kontrol etmekte zorlanabilirler.  

Bu oyunları oynamak için aşırı zaman harcamak şunlara yol açabilir:

• Arkadaşlarla ve aileyle bir arada olmaya daha az zaman ayırma, 
• Zayıf sosyal becerilere sahip olma,
• Okul çalışması (ev ödevi, proje ödevleri vb.)ve diğer hobilerden uzak kalmak, 
• Kitap okumaya daha az vakit ayırma,
• Daha az egzersiz yapmak, hatta hareketsiz kalmak,
• Kilo artışı ve sonrasında aşırı kilolu olma,
• Az uyku veya kalitesiz uyku hali,
• Agresif düşünce ve davranışlara sebep olma.  

3. Ebeveyn Çocuğuna Örnek Olmalı

Anne ve babaların çocuklarda görülen oyun bağımlılığı konusunda en büyük hataları cihaz kullanımında kötü örnek olmaları. Anne ve babasını sürekli olarak cihazlarla haşir neşir gören çocuğun oyun bağımlılığından kurtulması imkânsız bir durum.

Bu nedenle de çocuğu cihazlardan uzaklaştıracak ve onu oyuncaklarla ya da farklı aktivitelerle ilgilenmeye sevk edecek yaklaşımlar benimsenmeli. Böylesi bir yaklaşımın oyun bağımlılığını gidermede etkisi tartışmasızdır.

4. Anne Babalar Ne Zaman Endişelenmeli? 

Çocukların boş zamanlarını bilgisayar oyunları ve mobil oyunlarla doldurmaları ciddi bir bağımlılık halinin ortaya çıkışına neden oluyor. Başlangıçta masum bir ilgi olarak kabul edilse de çocuğun oyun oynamadan yaşayamamaya başlaması durumunda oyun bağımlılığı kendini iyiden iyiye hissettirir.

Bu sorunu aşmaksa bilinçli ebeveyn olmak ve profesyonel destek almakla alakalıdır.

Teknolojisiz Alanlar ile Yeni Bir Yaşama Kapı Aralayın

Çocuğunuzun oyun bağımlılığını ortadan kaldırmada başarısızlıklarla dolu denemeleriniz varsa yaşam alanınızın belli bölgelerini teknolojiye yasak noktalar olarak belirlemelisiniz. Yasak bölgeler başlangıçta çocuğu kısıtlayacak bir davranış gibi görünse de günün belli dönemlerinde oyunlardan ve teknolojik cihazlardan uzak kalması gerektiğini kavrayacak olan çocuk için oyun bağımlılığından kurtulmak daha hızlı ve etkili bir şekilde gerçekleşecektir.

Akranlarla Zaman Geçirmek Teknolojiyle Başa Çıkmanızı Sağlar

Geçmişte çocukları sokaktan eve getirmek imkânsıza yakın olsa da günümüzde çocukları teknolojik cihazlardan ayırıp oyun oynamaya sevk etmek aynı duruma eş. Bunun en büyük nedeni de akranlarla geçirilen zamanın çok az olması. Çocuğun oyun ve eğlenceyi sadece teknolojik cihazlarda bulması sorununu akranlarla zaman geçirme sayesinde gidermek mümkün. Böylelikle çocuğun çevresini tanıması ve sosyalleşmesi de mümkün olacaktır.

5. Oyun Bağımlılığını Önlemek İçin Ebeveynlere Öneriler 

Ebeveyn etkisi ile çocukları oyun bağımlılığından uzaklaştırmak sanılanın aksine çok daha kolay olabiliyor. 

Ebeveynler bu önerileri deneyerek, hem çocuklarının video oyunlarından uygun şekilde keyif almalarını sağlayabilir, hem de oyun bağımlılığını kontrol altına alabilir.

• Okul öncesi çağındaki çocuklarda video oyunlarından uzak tutmak,
• Anne baba olarak hem içerik, hem de geliştirme düzeyi açısından uygun oyunları seçmek,
• Deneyimi paylaşmak ve oyunun içeriğini tartışmak için çocuklarınızla video oyunları oynamak,
• Ev içinde ve dışında oyun içeriği ve oyun süresi hakkında net kurallar koymak,
• Çevrimiçi etkileşimleri izlemek ve çevrimiçi oyun oynarken çocukları internet bağlantılarının olası tehlikeleri konusunda uyarmak,
• Çocuğun yatak odasında değil, yalnızca evin ortak alanlarında video oyunu oynamasına izin vermek,
• Hangi video oyunlarını ve ne kadar süre oynadığını takip etmek,
• Toplam ekran süresi sınırlaması koymak,
• Video oyunlarının sadece ev ödevleri ve ev işleri yapıldıktan sonra oynanmasını sağlamak,
• Diğer doğal aktivitelere, özellikle fiziksel aktivitelere katılımına teşvik etmek.

Çocuğunuzun oyun oynama alışkanlıklarıyla ilgili endişeleriniz devam ediyorsa veya çocuğunuzun ruh hali veya davranışlarıyla ilgili sorun yaşıyorsanız sorun daha da büyümeden bir psikiyatri uzmanından yardım alabilirsiniz.