Alerjinizi Tanıyın, Tedbirinizi Alın!
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 22.11.2010
İyileşmeyen öksürük nöbetleri, hırıltılı solunum, sürekli burun akıntısı… Bu gibi şikâyetler başlarda nezle ya da grip gibi gözükse de uzun süre devam ettiği takdirde alerjik hastalıkların habercisi olabilir diyen Prof. Dr. Fatih Özkaragöz alerjik hastalıklar ile ilgili bilgi verdi:
Alerji, normalde zararlı olmayan bir maddeye karşı vücudun aşırı reaksiyonudur. Bazı kişiler çevrelerindeki maddelere; hava içindeki tozlara, yedikleri besinlere, kullandıkları ilaçlar, eşya veya kozmetiklere aşırı derecede duyarlı hale gelmektedirler. Bu gibi kişiler alerjik bünyeli olarak bilinirler. Aşırı hassasiyetten sorumlu bu maddelere de “alerjen” denir.
Bu maddeler vücuda solumun yoluyla, mide-bağırsak sistemi veya deri teması ile girebilirler. Bu aşırı duyarlılığın oluşmasının nedeni çevrede alerjenlerin bulunuşu değil, kişinin alerjik bünyeli oluşudur.
Alerjik hastalıklara sebep olan etkenler çok çeşitlidir. Havada bulunan polenler, küf, mantar sporları, ev tozu akarları, hayvan tüyü veya deri döküntüleri gibi alerjenler solumun yollarında alerji yaparlar. Besin maddeleri, yumurta, buğday, süt, fındık, fıstık gibi kuru yemişler ve meyveler ağız yolu ile vücudumuza girerek genellikle deride ve bağırsaklarda alerji yaparlar.
Alerjik şikayetler
Ülkemizde en sık görülen alerjik hastalıklar “alerjik nezle” ve “bronşiel astımdır.” Alerjik nezle, sık tekrarlayan burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve aksırık nöbetleri ile kendini gösterir. Aksırıklar arka arkaya 10-20 atak halinde, burun akıntısı ise su gibi olup çok bol miktarda ve devamlıdır. Akıntı olmadığı durumlarda hasta burun tıkanıklığından şikayet eder. Burun kaşıntısı da oldukça tipiktir. Alerjik nezle göz sulanması ve kaşıntısı gibi göz alerjileri ile birlikte görülebilir.
Şikâyetler, belirli mevsimlere bağlı olarak ortaya çıkabildiği gibi tüm yıl boyunca da devam edebilir. Alerjik nezleden sorumlu alerjen çeşitleri kişiden kişiye farklıdır. Bu tür alerjenlerin tespiti çeşitli testler sonucu yapılarak kişiye uygun tedavi uygulanır.
Alerjik hastalıklardan bir diğeri bronşiel astım ise kendini tekrarlayan öksürük, hırıltı veya nefes darlığı ile gösterir. Bu şikâyetler kısa zamanda ortaya çıktığı için bunlara “nöbet veya kriz” adı verilir.
Hastalık nöbetlerinin başında sadece öksürük veya göğüs üstünde ağırlık hissi olur. Şikâyetlerin birkaç dakika gibi çok kısa zamanda şiddetli bir nefes darlığına sebep olması ve bunun zaman zaman tekrarlaması hastalık teşhisi için oldukça önemlidir. Hastaların nefes alıp vermesi güçleşir ve hasta öksürme ile bronşlarını temizlemeye çalışır. Bronşlardaki darlıktan geçen hava bazen bir ıslık sesi şeklinde hırıltı meydana getirir. Bu hastalarda bazen nefes darlığı fazla artarak şiddetli hava ve oksijen açlığına sebep olur ve acil tedavi gerektirebilir.
Astım nöbetlerine dikkat
Astımlı kimseler veya astımlı çocukların aileleri kendilerinde veya çocuklarında astım nöbetinin başlayacağını hissedebilir. Önceden tedbir alınması bu krizleri engelleyebilir. Dolayısıyla, “bir gram koruyucu tedbir, sonradan yapılan 500 gram tedaviden daha iyidir” prensibi geçerlidir. Astımlı kişilerde kirli hava, sigara dumanı, hormonal değişiklikler veya duygusal olaylar da nöbetlerin başlamasına ve uzamasına neden olan faktörlerdir. Bronşiel astım herhangi bir yaşta başlayabilir, tedavi edilmezse tekrarlar ve kronikleşebilir.
