Duygusal Manipülasyonlar Öz Saygıyı Yok Ediyor

Dr. Gülşah Dinçer Atalay
Yayın : 18.11.2025

• Duygusal Manipülasyonlar Öz Saygıyı Yok Ediyor

İkili ilişkilerde gözlemlenen duygusal manipülasyonlar ve maruz kalan kişinin öz saygısını yok ediyor ve psikolojik problemlere neden oluyor.

Psikiyatri Uzmanı Dr. Gülşah Dinçer Atalay, duygusal manipülasyonların sevgi kisvesi altında geldiğini, mağdur rolüyle ya da fedakarlıkla örtülebildiğini söyledi.

Duygusal Manipülasyona Maruz Kaldığınızı Nasıl Anlarsınız?

• “Ben mi abartıyorum, yoksa gerçekten bir problem mi var?” diyorsanız... 

Duygusal manipülasyona maruz kalan kişinin içinde bulunduğu durumu fark etmesinin zor olabildiğini dile getiren Atalay, “Duygusal manipülasyon, bir k işinin diğerini duygusal yollarla kontrol etme, yönlendirme veya etkileme çabasıdır. Ama bu etki açıkça ve doğrudan değil; gizli, örtük ve çoğu zaman fark edilmesi zor yollarla kurulur.

Bu nedenle maruz kalan kişi uzun süre bunun adını koyamaz, hatta çoğu zaman kendini suçlar. Amaç genellikle; karşı tarafı suçlu, yetersiz ya da borçlu hissettirmek, kendi istek ve ihtiyaçlarını dayatmak, ilişki içindeki güç dengesini lehine çevirmektir.

Bir insanla konuşurken kendinizi hatalı, eksik ya da suçlu hissediyorsanız ama neyin yanlış olduğunu tam tarif edemiyorsanız ya da bir ilişkide sürekli kendinizden ödün veriyor, karşı tarafın davranışlarını anlamaya çalışırken kendinizi ihmal ediyorsanız belki de bir duygusal manipülasyonun içindesiniz” diye konuştu.

AİLE İLİŞKİLERİNDE DE GÖZLENİYOR... 

Psikiyatri Uzmanı Dr. Gülşah Dinçer Atalay, şöyle devam etti: “Manipülatif kişi genellikle, doğrudan emir vermez; ama sözleriyle, suskunluğuyla, mimikleriyle ya da seçtiği zamanlamayla duygularınızı yönetmeye başlar. Asıl zarar da buradan gelir. Gerçeğin çarpıtıldığı, duyguların yönlendirildiği bir ilişkide, zamanla manipülasyona maruz kalan kişide özsaygı, benlik sınırları ve ruhsal denge bozulur.

• “Belki de o haklıdır, ben yanlış anlamış olabilirim?”

Bu durum ciddi psikiyatrik hastalıklara zemin hazırlar. Manipülasyon yalnızca romantik ilişkilerde değil; aile içinde, anne, baba, kardeş, çocuk arasında, iş ortamında (Patron-çalışan, ekip arkadaşlığı) ve arkadaşlar arasında da olabilir.

Öncelikle bu döngüyü fark etmek, ilk ve en önemli adımdır. Manipülasyonu tanımlayan güvenilir kaynakları okumak, gerekirse profesyonel destek almak önemlidir. Sağlıklı sınırlar belirlemek ve bu sınırlara sahip çıkmak, uzun vadede en etkili koruma yoludur.”

DUYGUSAL MANİPÜLASYONUN EN ÇOK BİLİNEN TÜRLERİ

• Gaslighting: Kişinin algısını, hafızasını, duygularını sorgulatma
• Love Bombing: Aşırı sevgiyle bağlayıp ardından kontrol etme
• Sessizlikle Cezalandı rma (Silent Treatment): İletişimi keserek suçluluk yaratma
• Suç Yükleme (Blame Shifting): Kendi hatasını karşı tarafa yükleme
• Guilt-Tripping: Suçluluk hissiyle kontrol etme
• Triangulation: Üçüncü kişileri kullanarak kıyas, rekabet ya da baskı yaratma
• Projection: Kendi olumsuzluklarını karşı ta rafa yansıtma
• Sürekli Mağdur Rolü: Her durumda kendini haksızlığa uğramış gibi sunma
• Hoovering: İlişki bittikten sonra geri çekmek için duygu sömürüsü yapma