Oscar Wilde “De Profundis”
hepimizaileyiz.com.tr Yayın : 12.03.2013
1854’te doğan yazarımızın yaşamının son yıllarında yazdığı kitap Readıng hapishanesinde yazılmış uzun soluklu bir mektuptur. Bir edebiyat dergisinde sevgilisi Alfred Dougles'ın ve arkadaşının yazdığı yazıları savunmaya çalışması Londra Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanmasına sebep olur sevgilisinin yazdığı yakışıksız şeyler yüzünden hapse girer. Lord Dagles’in eline geçmeden kitap haline gelen mektup, Oscar Wilde’ın hem yakın arkadaşıyla olan ilişkisinin çelişkilerini hem de kendi iç dünyasının çelişkiliğini dile getirip okuyucuyla buluşturmuştur.Kitapta iç dünyasının zenginliği de fark edilmektedir.
Fırtınalı yaşamı boyunca edebiyat dünyasında bir akım yaratmıştır. Oscar Wilde’ı en iyi kendi sözleri anlatır. "Ben bütün dehamı yaşamıma harcadım, yapıtlarıma yalnızca yeteneğimi harcadım"demiştir. “De Profundis” kitabında Oscar Wilde'ın yakın arkadaşı Andre Gide'nin önsözü bize yazar hakkında geniş bilgi vermektedir.
Oscar Wilde'ın Alfred Douglas'la ilişkisinde başına gelenler ve Dougles'ın kendisine yaptığı haksızlıklara yer verilmektedir. Alfred Douglas’ın Wilde ile olan ilişkisi babasını kızdırır. Alfred babası tarafından eşcinsellikle suçlanır. Alfred Dougles'ın babasına duyduğu öfke çok büyüktür. Babasından annesinin uğradığı haksızlıkların öcünü almak istiyordur.
Oscar Wilde Dougles'ın öfkesinin büyüklüğünü şu sözlerle dile getirmiştir: "Babana olan nefretin öyle boyutlardaydı ki, bana olan sevgini tümüyle geride bırakıyor, gözden siliyor, gölgeliyordu." Oscar Wilde göremediği değerin sebebini baba öfkesine atarak sevgilisini kendi açısından daha rahat effetmeye çalışıyor olabilir mi?
Kitabın birçok bölümünde yeterli değerin kendisine verilmediğinden bahseder. "Düşük ateşli grip hastalığına yakalanmıştın. Sana paranın alabileceği herşeyi sunmakla kalmayıp şefkat ,bakım ve sevgiyi de esirgemedim. Kısa bir süre sonra senden bana geçen hastalık sonucu ağır nöbetler geçirmeye başladım. Beni öyle gördüğünde telaşa bile kapılmadın. Beni tümüyle yalnız, ilgisiz, bakımsız, hiçbir şeysiz bıraktın"cümleleriyle anlatıyor.
Oscar Wilde sevgilisinin kendisini sürekli kullanmasından bıkmıştır. Mesleki gelişimine engel olmakla Dougles'ı suçlamaktadır."1883 eylülünde yalnız kalıp çalışmam için bir büro tuttum.İlk hafta görünmedin Ama ikinci hafta geri geldin, çalışmamdan vazgeçmek zorunda kaldım. Saat 12:00 'de bir arabayla çıkıp geliyor saat 15:00 kadar çeşitli isteklerde bulunuyor, çay saati tekrar çıka geliyor, akşam yemeği hazırlanma zamanına kadar bekliyordun, çalışmalarımı yapmam gereken o üç ay boyunca zamanım hep böyle geçti."Wilde sevgilisinin lükse düşkünlüğünden dolayı maddi kayıplara hatta iflasa kadar giden gelişmelerden bahsediyor."Pervasızca bolluk içinde yaşama ısrarın tükenmek bilmeyen para isteme ısrarın seninle olsamda olmasam da tüm eğlencelerin karşılığını benim ödemem konusunda diretmen, bir süre sonra benim için ciddi mali zorluklar doğuruyordu."
Dougles'ın bu şekil yaşamasına Oscar Wilde sorunun sevgilisinin dışında ceryan ediyormuş gibi gösterdiği cümleler de kitapta yer alıyor."Senin kusurun hayatı çok az tanıman değil,çok fazla tanımandı.Wilde kitap da sürekli affeden taraf rolündedir.Bu da yine Wilde'ın kendini aşkını affetmek için, inanmak istediği kaçışlardan ikincisi olabilir mi? Kitap birçok mektubun birleşmesi sonucu meydana gelmiştir.
Oscar Wilde’ın merak edilen yaşamı içinde iyi bir bilgi kaynağı haline gelmiştir. De Profondis'de aşkın derininliğine inildiğinde tutsaklık kavramıyla yer değişebileceğini, tutsaklığın yaşama bağlayabileceğini okuyabilirsiniz.
